Ressam Alican Leblebici’nin kendisinden indirim isteyen koleksiyonere resmin sadece yarısını göndermesi son günlerin en dikkat çeken sanat olaylarından biri oldu. Ancak koleksiyonerin kim olduğunun açıklanmaması ve gelişmelerin duyuruluş şekli sosyal medyada tartışma yarattı.
Alican Leblebici koleksiyonerle yaşadıklarını kendi Instagram hesabından bir gönderiyle paylaşmış ve “Koleksiyonerin isteği üzerine %50 indirim yaptım. Tabii koleksiyonerin ön göremediği şey benim eserin de yarısını vermeyeceğimdi. Eseri tam ortadan ikiye kestim ve paketleyip gönderdim” demişti. Sanatatak’ın yaşananları haberleştirmesinin ardından okuyucularımızdan birçok farklı tepki geldi. Bir kitle sanatçının tavrını desteklerken, durumdan şüphelenen ve bunun bir reklam malzemesi olabileceği yorumlarını yapanlar da oldu.
“Yeni nesil sanatçılar için çok kötü bir örnek”
Kendisi de ressam Merve Duman, Leblebici’yi bir kurgunun içinde bulunmakla suçladı ve şunları yazdı: “Çok iyi kurgulanmış bir post-truth örneği. Bence önce bu olayın gerçekliğini araştırmak lazım. Ben gerçek olduğunu sanmıyorum. Ama oyunu kuralına göre oynadığı için tebrik etmek lazım. Oyunun kuralı da reklamın iyisi kötüsü yoktur oyunu. Güzel bir pazarlama örneği. Olay gerçekse durum vahim. Etik bir davranış değil. Sanat her ne kadar göreceli olsa da hadsize had gösterme arenası değildir. Ayrıca eğer bu reklam hareketi toplum tarafından değer verilirse ki öyle görünüyor, bu kişinin kendi kalesine gol atmasıdır. Çünkü gün sonunda koleksiyonerin aldığı yarım resim değerlenecektir. Ressamın bu olayda maddi bir kazancı olmayacaktır. Çok zekice görünen bu davranış aslında, tipik sansasyonel davranarak başarı rozetini almaya çalışan kolaycı yeni nesil hareketleri. Yaptığım işle popüler olamıyorum bari bir sansasyonel durum yaratayım durumu. Eserlerini incelediğiniz de sansasyonel bir resim yaparak veya böyle bir durum oluşturarak dikkatleri çekme ruh halini görebiliyorsunuz. “Dolar bizi öpüyor, bende doları öptüm” konulu Dolar resmi, siyasi figürlerin isimleri olan yaşlı kadın kolu, otoportre ile nüfus cüzdanı çıkartma… Ayrıca kesip gönderdiğim dediği parça resmin gölgeli tarafı. Çok da işçilik olmayan tarafı. Çok da kıymetli olmayan tarafı. Resmin değerini ikiye katlamak için, dikkatleri üzerine çekmek ve kendince bir çıkış yakalamak için mevcut pandemi zamanını kullanarak kurgu bir senaryo ile yapılmış bir reklam çalışması bence. Sorgulamadan yorum yapan bilgisi olmadan fikir sahibi olanların çok olduğu bir ülkede güzel bir şovenist hareket. Burda sadece ticari bir pazarlama zekası var ama sanatçı duruşu, zekası ve kalitesi yok bence. Gerçek bir sanatçı bu kadar ucuz pazarlık muhabbetine girmezdi. Ayrıca bir terbiyesizlik yapılıyorsa aynı seviyeye inip yargılandığı davranış gibi davranmazdı. Bence yeni nesil sanatçılar için çok kötü bir örnek.”
“Banksy’nin kendini imha eden tablosu gibi”
Müzayede evi Artium Modern da Duman’a şu sözlerle destek verdi: “Bansky‘nin müzayede de kendisini imha eden resmi olayına öykünmüş. Tamamen reklam. Ama bravo, resim bugün Hürriyet gazetesinin baş köşesinde yayımlandığına göre reklam amacına ulaşmış. Şunu kimse göremiyor mu; pazarlık seni rahatsız ettiyse ve fiyatı da beğenmediysen resmini satmazsın olur biter. Bence de böyle bir olay yok. Sanatçı arkadaşımızın bu kadar güzel bir resmi kesebileceğine inanmıyorum şahsen”
“Bu koleksiyoneri kandırmaktır”
Görsel sanatçı Umut Toros “İndirimi kabul edip koleksiyoneri kandırmak? Koleksiyonerlerin veya alıcıların bu istekleri tabii ki tartışılması gereken bir konu. Ama bir reklam zorlaması yapmak bu durumdan, yakınılan kitle kadar üzücü bir durum maalesef. Ve maalesef ülkemizde buna düşecek çok kitle var” diyerek hadiseyi bir reklam çabası şeklinde değerlendirdi.
Daha önceki işleri örnek gösterildi
Eleştiriler arasında Alican Leblebici’nin Pilot Galeri‘deki hiper realist işlerinden oluşan Parmak İzi sergisinde yer alan yağlıboya otoportresinin vesikalık fotoğrafıyla nüfus müdürlüğünden çıkarttığı ‘gerçek nüfus cüzdanı’ gibi dikkat çekmek isteyen işleri de sık sık hatırlatılanlar arasında yer aldı.
İLGİLİ HABERLER
Banksy’nin Balonlu Kız’ı açık artırmada satıldıktan saniyeler sonra parçalara ayrıldı. Banksy’nin böyle bir müzayede ihtimaline karşı eserin içine kendini yok edecek bir kağıt doğrayıcı yerleştirdiği ortaya çıktı pic.twitter.com/oBaIctXrhW
— SANATATAK (@sanatatak) October 6, 2018