Hollandalı ressam Piet Mondrian soyut resmin öncülerinden biri olarak biliniyor. Fakat New York’ta bu kariyere sahip olmadan çok önce Avrupa’da kendi realizmini yarattığı ve paylaştığı işleriyle tanınıyordu.
Piet Mondrian Amerika’da hayatının sadece son 4 yılını geçirdi. Ancak Amerikan sanat sahnesine etkisi öyle büyüktü ki her zaman savaş sonrası New York sanat tarihindeki yeri hesaba katıldı: “Soyut resmin öncülerinden Hollanda göçmeni Mondrian”
Peggy Guggenheim bile Jackson Pollock için Mondrian’ın onayını bekledi. Willem de Kooning genç sanatçılara Mondrian’ı arka ceplerinde bir pusula gibi tutmalarını öğütledi. Öldüğünde, New York’taki cenazesine yaklaşık 200 sanatçı katıldı.
Paris’teki Musée Marmottan Monet’de başlayan “The Figurative Mondrian” (Figüratif Mondrian) sergisi Hollandalı koleksiyoner Salomon Slijper’in bir önceki sahipliğini yaptığı 180 eserin 70’inden oluşuyor. Slijper aynı zamanda genç Mondrian’a verdiği maddi destek sayesinde onun Hollanda’dan çıkabilmesini sağlayan kişi. Sergi ikilinin arasındaki bağı incelerken bir yandan da sanatçının gerçekçiliği yeniden nasıl icat ettiğinin de bir kanıtı.
Mondrian’ın Avrupa dönemi resimlerinde bir başka göze çarpan nokta ise makul romantizmi. Örneğin “Landscape with Trees Along the Gein” ile nehrin keskin ağaçlık ormanlarını yansıtırken bulutlarla kaplı kasvetleri keşfediyor. “Geinrust Farm in the Haze”de (1906-7) daha küçük bir manzara var. Şafakla aydınlanan dünya hızlı, kalın fırça darbeleriyle resmediliyor.
Mondrian gizli formlarını ortaya çıkarmak için doğanın dış görünüşünü soymaya çalışıyor. Bu ani ilgi kendi kronolojisi ve estetiği ile çakışırken, “Mill in Sunlight” (1908) ile 1905’te Amsterdam’da bir Van Gogh sergisine yaptığı ziyaretin ona etkisinin böyle bir değişim mi getirdiği sorusu gündeme geliyor. Yine 1908 tarihli “Devotion” ise fovizm etkisinde bir çalışma.
Piet Mondrian, “Devotion”, 1908
De Stijl ekolünün yaratıcılarından Piet Mondrian’ın gerçekçilikten soyut sanata uzanan çizgisini bir parçası olan “The Figurative Mondrian” 26 Ocak’a dek Musée Marmottan Monet’deydi.