73. Berlin Film Festivali’nde, Seine Nehri üzerindeki bir yüzen binada akıl ve sinir hastaları bakım ve rehabilitasyon hizmeti veren Adamant psikiyatri merkezi hakkındaki belgeseliyle Altın Ayı kazanan usta Fransız yönetmen Nicolas Philibert, ödülünü almak için sahneye çıkar çıkmaz Jüri Başkanı Kristen Stewart’a “Deli misiniz nesiniz?” diye sordu! Fransız aksanıyla “Are you crazy or what?” dedi…
Bir kısmı zaten sanatçı olan bir kısmı da Adamant’daki çalışmalar sayesinde yeteneklerini geliştiren ‘deliler’ hakkında bir belgesel yapan Philibert’in bu soruyu sorması hoş bir ironi oluşturdu, Jüri Başkanı Kristen Stewart’ın neyin sanat kimin sanatçı olduğuna nasıl karar verildiğini sorgulayan sunuşunun üzerine…
Nicolas Philibert, 1996 yılında da La Borde Psikiyatri Kliniği’nde hastaların Gombrowicz’in Operet’ini sahneye koymasını belgelediği La Moindre des Choses’a imza atmıştı. Fransızca işaret diliyle çektiği Le Pays des Sourds, tek öğretmenli bir taşra okulunu konu alan ve Cannes Film Festivali’nde yarışma dışı gösterilen ve gişede de yüksek hasılat elde eden Etre et Avoir, 37 yıldır Paris hayvanat bahçesinde esir yaşayan Borneo orangutanının adını taşıyan ve 60.Berlinale Forum bölümünde gösterilen Nenette başta olmak üzere filmleri ödüller kazanan Philibert’in en büyük başarısı bu Altın Ayı oldu.
Üniversitede öğretim üyesi olan babasının izinden giderek felsefe öğrenimi gören Philibert Rene Allio, Claude Goretta ve Alain Tanner’in asistanlığını yaptıktan sonra “cinema verite” stilinde karar kıldı ve televizyon çalışmalarını da kapsayan uzun bir kariyer yaptı. Sur l’Adamant’ta insanlara önyargısız, saygıyla ve şefkatle yaklaşmanın, özgürlüğünden mahrum kalanlar dahil herkesin sosyalleşme ve yaratıcı olma potansiyellerini değerlendirmelerine olanak sağlamanın sağladığı olumlu sonuçları, insanları oldukları gibi gerçekten görmenin, dinlemenin ve anlamanın önemini anlatıyor. En iyi filmi değil kendilerini en çok etkileyeni bulmaya çalışan 73. Berlin Film Festivali jürisi belli ki kendi içinde tutarlılık anlamında mükemmeliyeti yakalayan Sur l’Adamant’ı bu yüzden tercih etti.
Günlük işlerini yapıp kendi emekleriyle ürettikleri yiyecekleri sattıkları bir kafeterya işleten, yapacakları aktivitelere bir komün misali toplantılarla yaparak karar veren, müzik, resim, fotoğraf ve edebiyatla uğraşan, durumlarının farkında olan ve bunu içtenlikle dile getiren, bu yüzden de kendilerini sanatla ifade etmekten memnuniyet duyan, kısmen özgürleşen Adamant ‘misafir’lerini tanımak da izleyici kitlelerini etkileyecektir, kuşkusuz.
73. BERLİN FİLM FESTİVALİ ÖDÜL LİSTESİ
Altın Ayı – Sur l’Adamant / Nicolas Philibert
Gümüş Ayı Jüri Büyük Ödülü – Roter Himmel / Christian Petzold
Gümüş Ayı Jüri Ödülü – Mal Viver / Joao Canijo
Gümüş Ayı En İyi Yönetmen – Philippe Garrel / Le Grand Chariot
Gümüş Ayı En İyi Oyuncu Performansı – Sofia Otero / 20.000 especies de abejas
Gümüş Ayı En İyi Yardımcı Oyuncu Performansı – Thea Ehre / Bis ans Ende der Nacht
Gümüş Ayı Senaryo -Angela Shanelec / Music
Gümüş Ayı Olağanüstü Sanatsal Katkı -Görüntü yönetmeni Hélène Louvart / Disco Boy
ENCOUNTERS
En İyi Film – Here / Bas Devos
Jüri Özel Ödülü – Orlando, ma biographie politique / Paul B. Preciado ve Samsara / Lois Patiño
En İyi Yönetmen – Tatiana Huezo / El Eco
BERLINALE BELGESEL ÖDÜLÜ
El Eco / Tatiana Huezo (Encounters)
Mansiyon – Orlando, ma biographie politique / Paul B. Preciado (Encounters)
EN İYİ İLK FİLM
Adentro mío estoy bailando (The Klezmer Project) / Leandro Koch, Paloma Schachmann (Encounters)
The Bride / Myriam U. Birara (Forum)
KISA FİLM
Altın Ayı – Les chenilles / Michelle Keserwany, Noel Keserwany
Gümüş Ayı – Marungka tjalatjunu / Matthew Thorne, Derik Lynch
Mansiyon – It’s a Date / Nadia Parfan
FIPRESCI ÖDÜLLERİ
Resmi Yarışma – The Survival of Kindness / Rolf de Heer
Encounters – Here / Bas Devos
Panorama – The Quiet Migration / Malene Choi
Forum – Între revoluții / Vlad Petri
EKÜMENİK JÜRİ ÖDÜLLERİ
Resmi Yarışma – Tótem / Lila Avilés
Panorama – Sages-femmes / Léa Fehner,
Forum – Jaii keh khoda nist / Mehran Tamadon
Mansiyon: Sur l’Adamant / Nicolas Philibert
ULUSLARARASI AF ÖRGÜTÜ ÖDÜLÜ
Al Murhaqoon / Amr Gamal – Panorama
GENERATION KPLUS
Uluslararası Jüri Ödülleri
Kristal Ayı – Mimi (She – Hero) / Mira Fornay
Mansiyon – L’Amour du monde / Jenna Hasse
Kısa Film – Waking Up in Silence / Mila Zhluktenko, Daniel Asadi Faezi
Mansiyon – Xiaohui he ta de niu / Xinying Lao
CICAE Ödülleri
Panorama – Das Lehrerzimmer / İlker Çatak
Forum – El rostro de la medusa / Melisa Liebenthal