Google “Open Heritage” (Açık Miras) projesi ile dijital arkeolojide yeni bir devri başlatıyor. Dünyanın 25 farklı köşesinden eşsiz yapılar üç boyutlu olarak dijital ortama aktarılıyor.
İstanbul’un Menderes dönemindeki yıkımla (Vatan ve Millet Caddeleri’nin açılması) kaybettiği birçok eseri bugün yerine getirmek mümkün değil. Aralarında Mimar Sinan eserlerinin de olduğu bu yıkımın geri dönülmez olmasının en büyük sebebi ise zamanında rölevelerinin alınmamış olması. Son yedi yıldır sanat eserlerinin yok olması durumunda yeniden yaşatılması için internet kullanıcılarını yüksek çözünürlüklü fotoğraflar çekerek dijitalize edilmesi için yönlendiren Google bünyesindeki Arts & Culture platformu, şimdi belediyecilik kıyımlarıyla ya da savaşlar sırasında yok olabilecek mimari ve tarihi değere haiz yapıların yardımına koşuyor.
Doğal afetler, savaş, turizm ya da şehirleşmenin tehdidindeki yapılar, dijital arkeologlarla gidilen işbirliği sayesinde üç boyutlu modellerle sanal ortama taşınıyor. Üç boyutlu planları çıkarılan simgesel yapılar arasında Meksika’daki Maya harabelerinden Chicken Itza’dan, Yeni Zelanda’daki Watangi Treaty Grounds’a, Tayland’daki Ayutthaya’dan Berlin’deki Brandenburg Gate’e birçok ünlü lokasyon var.
Tarihi farkındalığı da artırıyor
Google’ın bu hizmetteki iş ortağı ise CyArk adlı kâr gütmeyen bir mühendislik firması. 2003’ten beri benzeri çalışmalar yapan CyArk, internet kullanıcılarıyla bilgiyi paylaşsa da bir süre sonra data miktarı barındıramayacağı kadar çoğalınca Google’la yaptığı iş birliği hizmetlerini daha işlevsel kılmış.
“Open Heritage” bünyesinde yer verilen mimari eserler sadece bilinen ikonik yapılar değil. Sanat eserlerinde olduğu gibi mimari eserler arasında da hak ettiği değeri bugüne dek bulamayanlar proje ile dünyaya tanıtılıyor ve vitrine çıkıyor.
Proje ile üç boyutlu planları dijital ortama taşınan yapılar hakkında farkındalık yaratılması da sağlanıyor. Yer aldıkları lokasyonların halkında ve yöneticilerinde mirası koruma bilinci yükseltiliyor.