2017’de sergi sayısı o kadar fazlaydı ki sanat dünyasında bienallerin zirvesini yaşadığı konuşulmaya başlanmıştı. Covid-19 öngörüldüğü hızda atlatılırsa 2021, 2017’yi epey gölgede bırakacak gibi gözüküyor. Ancak ertelemelerle birlikte dolan 2021 takviminde peşi sıra gerçekleşecek bienalleri ve küratörlerini de sosyal mesafe sonrası uluslararası devasa fuarlar yapmaya dair birçok güçlük de bekliyor. Artnet yeni normal sonrası küratörlerle konuştu. Liverpool Bienali direktörü Fatoş Üstek ve Gwangju Bienali küratörlerinden Defne Ayas da görüşülen isimler arasında yer aldı.
Güney Kore’deki Gwangju Bienali küratörleri Defne Ayas ve Natasha Ginwala ulaşım sorunları ve uluslararası seyahate dair düzenlemelerin durdurulması nedeniyle bu yılın gözden çıkarılması gerektiği konusunda eminler. 2020 Eylül’ünde gerçekleşecek bienal 2021 Şubat’ında gerçekleşecek. Özellikle ikinci dalga ile beraber Kore’de müze ve galerilerin tekrar kapatıldığı düşünülürse bu tarih iyimser bile kalabilir.
Natasha Ginwala ve Defne Ayas
Liverpool Bienali küratörü Fatoş Üstek ise yeniden düzenlemesi gereken bir alanın da bütçe olduğunu söylüyor. Kriz başladığında bienal tam da bienale yeni bir fonlama sağlayacak bir inisiyatifi tanıtmak üzereydi. Kitle fonlaması ile birlikte hem Arts Council England hem Liverpool Belediye Meclisi desteğini sürdürdü. Ancak Üstek, planlanan çapta bir etkinlik için kitle fonlamasının henüz tek başına yetmeyeceğinin altını çiziyor. Ekonomik durumun kötüye gitmesinin ve bu kurumların desteğini çekmesi ya da azaltması durumunda bienalin gerçekleşmesinin zorlaşacağını ifade ediyor.
Uluslararası bienaller yerelleşmek zorunda mı kalacak?
Fatoş Üstek
Bilet gelirlerinin düşmesiyle birlikte geniş kapsamlı sergilerin daha düşük prodüksiyonlarla gerçekleşeceğini ve daha uzun süreceğini öngören Üstek, sergilerdeki eser sayısının sınırlı alan ve sosyal mesafe koşulları nedeniyle azalacağına dikkat çekiyor. Sergilenecek çalışmaların yüzde 90’ının AB ve İngiltere’den gelmesiyle artık etkisini çok daha fazla hissetmeye başladığımız iklim değişikliğini de hesaba katmamız gerekiyor. Fatoş Üstek, tüm bu zorluklara rağmen şehriyle bütünleşmiş köklü bienallerin yerelleşmeden uluslararası çizgisini koruyabileceğini de ekliyor.