Türkiye Tiyatro Vakfı (TTV), 5-6 Mayıs tarihlerinde Pera Müzesi’nde ‘Türkiye Yahudi Tiyatrosu’ başlıklı uluslararası sempozyum düzenleyecek.
Türkiye’nin yiten tiyatro kültür mirasına sahip çıkmak ve yine aynı doğrultuda Türkiye Tiyatro Müzesi’ni yapılandırmak amacıyla kurulan Türkiye Tiyatro Vakfı, 5-6 Mayıs 2023 tarihlerinde İstanbul Pera Müzesi’nde uluslararası bir sempozyum düzenliyor. Tiyatroculuk tarihinin kıyısında kalan ve daha önce kapsamlı bir araştırmaya tabi tutulmayan ‘Türkiye Yahudi Tiyatrosu’nun masaya yatırılacağı toplantıda, alanında uzman akademisyenler ve araştırmacılar konuya dair çalışmalarını sunacak.
Türkiye Yahudi tiyatrosunun tarihteki gelişimi
15. yüzyılda İber yarımadasında yaşayan ve 1492’de İspanya ve Portekiz’den tehcir edildikten sonra bir kısmı Osmanlı topraklarına yerleşen Yahudiler, beraberlerinde zengin bir jonglör geleneği de getirirler. Bu gelenek, Osmanlı’da geleneksel tiyatronun oluşumuna ve gelişimine önemli katkıda bulunur.
Metne dayalı Sefarad tiyatrosu ise, ilk kez 1870’lerde, özellikle İstanbul, İzmir ve Edirne’de, amatör yazar ve öğretmenlerce dinsel ve eğitsel amaçlı olarak ve daha çok okullarda yapılır. Fransız kültürü ve dilinin egemen olduğu Tanzimat döneminde açılan Alliance Israélite Universelle okulları, Türkiye Yahudi tiyatrosunun yüzünü daha çok Batı’ya dönmesine neden olur. Bunu Namık Kemal gibi yerli ve çağdaş yazarların oyunları izler.
1930’lardan başlayarak, Türkçe konuşma zorunluluğuyla birlikte, çok dilli (Judeo-İspanyolca, İbranice, Fransızca ve Türkçe) dolayısıyla çok kültürlü bir yapıyı benimseyen Sefarad tiyatrosunun oyunculuk ve sahneleme biçimi geleneksel ile Batı tarzının bir karışımı olacaktır.