66. Berlin Film Festivali bu akşam başlıyor. 21 Şubat’a kadar sürecek festivalde Türkiye’den dört film yer alıyor.
Ahu Öztürk’ün “Toz Bezi” adlı filminin Forum bölümünde gösterileceği Berlin Film Festivali‘nde Barış Kaya ve Soner Yalçın’ın “Rauf”u, Mete Gümürhan’ın “Genç Pehlivanlar”ı ve Ümit Köreken’in “Bisiklet”i ise Generation bölümünde yarışacak.
Berlin Film Festivali yine sinemaseverlerin izlemeye yetişemeyeği bir program sunuyor. 434 filmin gösterileceği festivalin bu yılın sloganı: mutluluk hakkı”. Festival Direktörü Dieter Kosslick, geçen günlerde düzenlenen basın toplantısında filmleri “İnsanların mutluluk hakkının yanı sıra vatan, sevgi, kendi kararını verme, çalışma, yaşama ve hayatta kalma hakkını” göz önünde bulundurarak seçtiklerini söyledi. Dolayısıyla göçe zorlanan, vatanını kaybeden ve başka ülkelerde yaşamak zorunda kalan, buna zorlanan insanları anlatan filmler dikkati çekiyor. Yarışmalı bölümdeki İtalyan yönetmen Gianfranco Rosi’nin “Fuocoammare” (Fire at Sea) adlı belgesel filmi, Avrupa’ya deniz yoluyla gelen çoğu sığınmacıların ilk durağı olan Lampedusa Adası’ndaki trajediyi gözler önüne seriyor. Alman Sineması’nda Perspektifler bölümünde gösterilecek “Meteorstrasse” Filistin’deki savaştan Almanya’ya kaçan 18 yaşındaki Muhammed’in hikâyesini konu ediyor. Forum bölümünde yer alan göçü ele alan yapımlar, göç ve sığınmacıları işleyen filmlere örnek oluşturuyor.
Açılış filmi Coen Kardeşlerden
Berlin Film Festivali siyasi bir çizgiye sahip olsa da, eğlenceli filmlere de ev sahipliği yapıyor. Açılış filmi “Hail, Caeser!” da bunlardan biri. Amerikan sinemasının en önemli yönetmenlerinden Joel & Ethan Cohen’in filmi izleyiciyi 1950’li yıllardaki Hollywood stüdyolarının kulislerine götürüyor. Josh Brolin, George Clooney, Ralph Fiennes, Jonah Hill, Scarlett Johansson, Tilda Swinton’un rol aldığı film, yarışma dışı gösterilecek.
Filmin oyuncularından George Clooney, Tilda Swinton, Josh Brolin bu akşam “Hail, Caeser!”ın gösterileceği Berlinale Palast’taki kırmızı halıdan geçecek isimler arasında bulunuyor. Bu yıl kırmızı halıda heyecanla beklenen yıldızların arasında kuşkusuz en önemli isim Meryl Streep. Zira Hollywood’un hâlâ göz kamaştıran aktrislerinden Meryl Streep bu yıl Berlin Film Festivali’nin jüri başkanlığını üstlendi. Bugüne kadar çok sayıda ödül alan Streep, hayatında ilk kez ödül vermek için bir jüride yer alıyor. Meryl Streep’in yanı sıra İngiliz oyuncu Cliwe Owen, İngiliz film eleştirmeni Nick James, Fransız fotoğrafçı Brigitte Lacombe, İtalyan aktris Alba Rohrwacher, Alman oyuncu Lars Edinger ve Polonyalı yönetmen Malgorzata Szumowka Altın ve Gümüş Ayı sahiplerini belirleyecek jüriyi oluşturuyor.
Altın ve Gümüş Ayı için yarışacak filmler
Berlin Film Festivali’nin bu yıl resmî yarışma programında 20 ülkeden 23 film gösterilecek. Bunlardan 18’i Altın ve Gümüş ayı için yarışacak, 19 filmin de dünya prömiyeri yapılacak. Bu bölümdeki Michael Grandage ilk yönetmenlik denemesi “Genius,” Ernest Hemingway, F. Scott Fitzgerald gibi ünlü yazarların editörlüğünü yapan Max Perkins’in hayatından bir kesit sunuyor. Filmin parlak oyuncu kadrosunda Colin Firth, Jude Law ve Nicole Kidman gibi isimler var.
“Inhebbek Hedi / Hedi” ise Tunuslu yönetmen Muhammed Ben Attia’nın ilk yönetmenlik denemesi. Mutluluğu arayan Tunuslu Hedi’nin hikâyesi, Tunus, Belçika ve Fransız ortak yapımı. Bunun dışına yarışma bölümünde Fransız sinemasından toplam dört film yer alıyor. Mia-Hansen Love’ın “L’avenir / Things to Come" ile André Téchiné’nin “Quand on a 17 ans / Being 17" yarışma bölümünde, yarışma dışı olarak ise Dominik Moll’un “Des nouvellas de la planète Mars / News from Planet Mars"ı ve Benoît Delépine ve Gustave Kervern’in “Saint Amour”u gösterilecek.
2013 yılında Berlin’de Jüri Büyük Ödülü’nü kazanan Bosna Hersekli yönetmen Danis Tanović ise bu yıl “Smrt u Sarajevu / Death in Sarajevo" ile Altın Ayı için yarışacak. Film Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasına neden olan suikastı yeniden sorguluyor. Yarışma bölümünün tek Alman filmi Anne Zohra Berrached’in “24 Wochen / 24 Weeks", daha anne karnındaki bebeklerinin hasta olduğunu öğrenen çiftin zor kararını ele alıyor. Altın Ayı için yarışan Filipinli yönetmen Lav Diaz’ın “Hele Sa Hiwagang Hapis / A Lullaby to the Sorrowful Mystery) bir rekora imza atacak gibi görünüyor, zira filmin süresi 482 dakika.
Festival Direktörü Dieter Kosslick, Oscar Ödüllerinde siyahî oyuncu ve yönetmenlerle ilgili tartışmalardan çok önce Berlin’e Spike Lee’yi davet etmiş olmaktan memnun. Zira yarışma dışı gösterilen Spike Lee’nin “Chi-Raq”ı bu bölümün dikkat çeken filmleri arasında bulunuyor.
Diğer bölümler, özel ödüller
Berlin Film Festivali, Cannes ve Venedik’ten farklı olarak halka açık olarak yapılıyor. Bu nedenle de bilet satış gişelerinin önünde uzun kuyruklar oluşuyor, sinemaseverler için film seçmek bazen zor oluyor.
Berlin Film Festivali’nin resmî programının bir parçası olan Panorama 33 ülkeden 51 filmle her yerde izleme imkânı olmayan yapımlar sunuyor. Latin Amerika’dan İsrail’e, Fas’a kadar farklı ülkelerden yönetmenlerin yer aldığı bu bölümdeki filmler çocuk yapma isteği, aile gibi konulara odaklanıyor. Bu bölümde ayrıca queer temalı filmlere verilen Teddy ödülleri 30’uncu yılını kutlayacak.
Avangart, deneysel filmlere yer veren Forum’un bu yıl ağırlığını Arap sineması oluşturuyor. Bu bölümün dikkat çeken filmleri arasında sinemanın hâlâ yasak olduğu Suudi Arabistan’dan gelen bir aşk hikâyesi “Barakah yoqabil Barakah / Barakah meets Barakah" bulunuyor.
Generation ise genç yönetmenlere, belki de geleceğin ünlü isimlerine filmlerini uluslararası arenada tanıtma şansı veriyor. Bu bölümde, 35 ülkeden 63 film Kristal Ayı için yarışacak.
Festival Direktörü Dieter Kosslick’in 10 yıl önce hayata geçirdiği bir proje olan “Damak Zevki Sinema”nın (Culinary Cinema) bu yılki sloganı ise “Make Food, Not War”. Yemek konulu belgesel filmlerin ardından sunulacak menü gösterilen filmlerden esinlenerek hazırlanıyor.
Berlin Film Festivali’nde geçen aylarda yaşamını yitiren üç ismin anısına özel gösterimler yapılacak. Müzikten modaya farklı alanlarda, bir çok kişiye ilham kaynağı olan David Bowie’nin oynadığı “The Man Who Fell to Earth / Dünyaya Düşen Adam" Berlinale Specials adlı özel bölümde gösterilecek. Berlin Film Festivali’ne defalarca konuk olan İngiliz oyuncu Alan Rickman’ın anısına Ang Lee’nin “Sense and Sensebility / Aşk ve Yaşam" tekrar izleyici ile buluşacak. Ünlü İtalyan yönetmen Ettore Scola da, 1984 yılında Gümüş Ayı alan filmi “Le Bal / Balo" ile anılacak.
Bunun yanı sıra bu yıl Onursal Altın Ayı Ödülü dünyanın en önemli kameramanlarından sayılan Alman Michael Ballhaus’a verilecek. Ballhaus, Rainer Werner Fassbinder, Francis Ford Coppola, Martin Scorsese gibi yönetmenlerle yaptığı çalışmalarla tanınıyor. Hommage bölümü de Ballhaus’a adanmış.
Festivalde Türk filmleri
66. Berlin Film Festivali’nde Altın Ayı için yarışan Türk filmi bulunmuyor. Ama Türk sinemasından örnekler diğer bölümlerde gösteriliyor. Ahu Öztürk’un “Toz Bezi” adlı filmi, Forum bölümünde gösterilecek. İlk uzun metrajlı filmi ile Berlin’e konuk olan Öztürk filminde iki Kürt gündelikçi kadının İstanbul’daki hikâyesini ele alıyor.
Genç yönetmenlerin filmlerini gösterdiği Generation Kplus bölümünde ise Türkiye’den üç film var. Mete Gümürhan’ın belgesel filmi “Genç Pehlivanlar”, Amasya’dan 26 gencin pehlivan olma hayalini anlatıyor. “Mavi Bisiklet” Ümit Köreken’in ilk uzun metrajlı filmi, bir çocuğun karşı adaletsizliklerle baş etme mücadelesini ele alıyor. Barış Kaya ile Soner Caner’in yönetmenliğini yaptığı “Rauf" ise bir Kürt çocuğun aşk hikâyesi. Bu üç film, Kristal Ayı için yarışacak.
Festivalin Türkiyeli bir başka yönetmeni ise Aslı Özge. 2013 yılında “Hayatboyu” ile Panorama’ya davet edilen yönetmen bu yıl Alman yapımı “Auf Einmal / All of a Sudden" ile yine aynı bölümde yer alacak.