Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi (SSM) ve Akbank Sanat; dünyaca ünlü performans sanatçısı Marina Abramović’i ve kurucusu olduğu Marina Abramović Enstitüsü’nü (MAI) Türkiye’ye getirdi.
31 Ocak’ta başlayan “Akış / Flux“, Türkiye’de performans sanatının tarihini ziyaretçi için ulaşılır ve anlaşılır kılmayı amaçlıyor. Sergi; Abramović’in performanslarının dokümantasyonlarının yer aldığı kapsamlı bir retrospektifi, açık çağrıya cevap veren ve projeye davet edilen sanatçılarla MAI ortaklığında geliştirilen canlı performansları, sanatçının halka yönelik oluşturduğu egzersizlerin deneyimleneceği Marina Abramović Metodu bölümünü ve Akbank Sanat’ın bağlantılı olarak ev sahipliği yapacağı belgesel gösterimi ile video galeriyi kapsıyor.
Performans sanatının dünü ve bugünü
Ulay ve Marina Abramović, Rest Energy, 1980
1970’lerden itibaren yaygınlık kazanan performans sanatının Türkiye’deki izleyici tarafından tecrübe edilmesini amaçlayan Akış / Flux sergisi SSM galerilerinde üç ayrı kata yayılıyor. Serginin ilk katı, Marina Abramović’in yaklaşık elli sene boyunca ürettiği performansların video ve fotoğraf belgeleriyle sanatçının çığır açan kariyerine ışık tutuyor. Fransız küratör Serge Le Borgne tarafından sanatçının kendisi ile birlikte hazırlanan bölümde aralarında Rhtyhm 0 (Ritim 0), Rhtyhm 10 (Ritim 10) ve The Artist is Present (Sanatçı Burada) gibi Abramović’in zihninin ve bedeninin sınırlarını zorladığı ikonik çalışmaları da bulunan performansları, sanatçının erken dönem resim çalışmalarıyla beraber sunuluyor.
Abramović’in yarı değerli taşları kullanarak ürettiği enerji odaklı obje ve eserlerden Shoes for Departure (Yola Çıkış Ayakkabıları), Sakıp Sabancı Müzesi Resim Koleksiyonu’nda yer alan İzzet Ziya’nın Deniz Kıyısındaki Kız isimli eseriyle ilşkilendirilerek beraber sergileniyor. Serginin retrospektif niteliği taşıyan bu bölümü, Abramovic’in kariyerinden yola çıkarak performans sanatının dünü ve bugününe dair kapsamlı bir bakış sunuyor.
Her gün / günde sekiz saat kesintisiz
Marina Abramović, Standing Structures for Human Use (İnsanların Kullanımı için Ayaklı Nesneler), 2015
Serginin performans bölümünde ise, Türkiye’den ve 4’ü davet üzerine yurtdışından gelen 16 sanatçının 15 uzun süreli canlı performansı yer alıyor. Sanatçılar Arda Cabaoğlu, Bahar Temiz, Dilek Champs, Evren Kutlay, Halil Atasever, İlyas Odman, Merve Vural, Metehan Kayan ve Umut Sevgül, Murat Adash, Murat Ali Cengiz, Şebnem Dönmez ve projeye davet edilen Maria Stamenkovic Herranz, Nancy Stamatopoulou, Nezaket Ekici ve Virginia Mastrogiannaki’nin performansları müzenin ziyarete açık olduğu her gün, günde sekiz saat kesintisiz olarak Sakıp Sabancı Müzesi galerilerinde ziyaretçiler tarafından izlenebilecek.
Performansların büyük çoğunluğu Galeri 2’de gerçekleştirilirken gezici nitelik taşıyan biri, müzenin farklı noktalarında ziyaretçilerle buluşacak. Bir diğeri ise galeri girişinde ziyaretçileri karşılayacak. Kendisi de bir performans sanatçısı olan Brezilyalı Paula Garcia’nın küratörlüğünde hayat bulan bu bölümde yer alan sanatçılar, Ağustos 2019’da MAI tarafından yapılan açık çağrı yoluyla ve özel davetle bir araya geldi. Performans projelerini MAI işbirliğiyle geliştiren sanatçılar, sergi öncesinde MAI ekibiyle birlikte İstanbul dışında gerçekleştirilen bir haftalık inziva sürecine girerek uzun süreli performanslarına bedenen ve zihnen hazırlandılar.
Marina Abramović Metodu’yla tanışmak için
Marina Abramović, Rhythm 0 (Ritim 0), 1974
Serginin Sakıp Sabancı Müzesi‘ndeki üçüncü katı ise, Marina Abramović’in eğitmenlik kariyeri boyunca araştırmaları ve seyahatleri ile zenginleşerek sanatçılar için geliştirdiği ve sonrasında herkese sunduğu Marina Abramović Metodu’na ayrılıyor. Farklı felsefe ve tekniklerle ziyaretçilerin bizzat katılımla ortak bir tecrübe yaşadığı “Metot” bölümünde ziyaretçiler hareket, hareketsizlik ve konsantrasyona odaklanan deneyimler yoluyla zaman ve mekân içerisinde bulunabilmek üzere bir keşif yolculuğuna çıkmaya davet edilecek.
Marina Abramović, Stromboli, 2002
Sergiyle bağlantılı olarak, Akbank Sanat’ta bir dizi belgesel sergi ve belgesel gösterimleri yer alıyor. Performans sanatının tarihinden yola çıkarak bugününü şekillendiren mirasın keşfedilmesine olanak sağlayacak gösterimlerde, Abramović ile birlikte diğer performans sanatçılarının ve farklı disiplinlerden sanatçıların çalışmaları tarihsel ve tematik bir bağlam içinde ele alınıyor. Belgesele dayalı sergiler, bu disipline aşina olmayan ziyaretçilere performans sanatını bir bütünlük içinde tanıtmayı amaçlıyor.
“Akış / Flux” sergisi Sakıp Sabancı Müzesi ve Akbank Sanat’ta 26 Nisan 2020‘ye dek açık olacak. Sergi SSM’de Pazartesi günleri hariç 12.00 – 20.00, Akbank Sanat’ta ise Salı ve Cumartesi günleri arasında 10.30-19.30 saatleri içinde görülebilecek.