1- Küresel olarak yaşanan Covid-19 salgını nedeni ile bütün dünya şu an bir karantina süreci yaşıyor. Üretimin yanı sıra müzeler, galeriler, eğitim kurumları da kapalı… Siz bir sanatçı olarak bu süreci nasıl yaşıyorsunuz?
2- Bu süreçte pek çok ülke gerek ekonomik gerekse sosyal yaşam açısından çeşitli önlemler aldılar. Yaşadığınız ülkede sanat ortamı ve sanatçılar açısından destek / önlem / katkı programları hazırlandı mı?
Sanatçılar bu süreci nasıl geçiriyor?
GÜLER ATEŞ / VİDEO – FOTOĞRAF SANATÇISI /
ROYAL ACADEMY SCHOOLS / İNGİLTERE
“Bu duraklama döneminde öğrencilerimiz ve iş arkadaşlarımızla olan ilişkimizin büyük bir aile hissine dönüştüğünü söyleyebilirim. Tabii ki bu da çok pozitif bir duygu.”
1- Bir sanatçı ve eğitici olarak bu sürecin bir kısmını daha çok soruşturmaya ayırmak istiyorum ve önceki bitmemiş işlerimi bitirmektir arzum. Bu duraklamamdan dolayı yarıda kalmış çalışmalarımı yeni perspektifle analiz edip, nasıl ilerleyebileceğimi düşünmek istiyorum. Bir çok sanatçı arkadaşımla teknoloji üzerinde sık sık konuşuyoruz. Kendim için konuşmam gerekiyorsa ben kendi dünyamda olmaktan iki aydır çok mutluyum. İçimdeki derinliğe inmek ilginç ve güzel bir yolculuk. Fakat haberleri okuyunca bu yolculuktan hızla çıkmak zorunda kalıyorum. Tahmin ediyorum ki altı aya kadar böyle yasayabilirim. Belki de bu virüsten dolayı dışarıya çıkmaktan çok rahatsız oluyorum. Maskeli ve eldivenli insanlar görmek ve komsumla uzaktan sürekli konuşmaktansa evde ailemle olmak bana daha kolay geliyordur ve daha güvende hissediyorumdur. Ben Londra’daki Royal Academy Schools’da (RA) dijital print hocası olarak çalışıyorum ve dijital platformlarda RA’nin başkanının düşüncelerini duymak ve güzel sanat okulu için nasıl hazırlık yaptıkları çok ilginç bir deneyim benim için ayrıca. Bu duraklama döneminde öğrencilerimiz ve iş arkadaşlarımız olan ilişkimiz büyük bir aile hissine dönüştüğünü söyleyebilirim. Tabi ki bu da çok pozitif bir duygu.
“Art Council England Artist Emergency Fund bütçesi hazırladılar bu da müzeler, galeri ve sanatçılar için.”
2- Bu süreçte İngiltere’de sanatçılar için çok iyi hazırlandığını ve destek verdiğini maalesef söyleyemeyeceğim. Örnek ben Freelance çalışan bir sanatçı olarak İngiltere’de hükümetin freelancelara verdiği bütçeden yararlanamadım. Fakat Art Council England Artist Emergency Fund bütçesi hazırladılar bu da müzeler, galeri ve sanatçılar için. Sanatçılar için olan formu doldurdum ve sadece £2500 verildiğini biliyorum. Tabi ki bu fon miktarı çok az eğer 6 ay boyunca sanatçının başka bir geliri yok ise. Ayrıca İngiltere’de yaşayan sanatçı Matthew Burrow artistsupportpledge (https://www.theartnewspaper.com/blog/artists-support-pledge) diye bir instagram sayfası açtı ve instagram aracılığı ile birçok sanatçı işlerini satabildi. TabiI ki bu süreç her ülke ve her sanatçı için çok farklı atlatılacaktır diye düşünüyorum.
FATİH MİKA / SANATÇI /
FLORANSA GÜZEL SANATLAR AKADEMİSİ / İTALYA
“Herhalde sel gidecek kum kalacak.”
1- Çok hızlı yaşamak zorunda bırakıldığımız bir Dünya’da, birdenbire yavaş yavaş ve daha az şeyle de yaşanabileceğini gördük. Belki de sizin söylediğiniz “durağanlık” herşeye başka bir gözle bakma ve başka şekilde düşünme olanakları getirdi. Yani duramıyorsunuz. Hiçbir şey yapmasanız bile, bundan sonra başka bir şeyler yapmanın, başka bir şekilde yaşamanın tohumlarını içinizde çimlendiriyorsunuz.
Çağdaş sanatın en azından bir kısmının kapitalist üretim ilişkileri içinde doğduğu genellikle unutulmuştu. Pazar ekonomisinin yarattığı olumsuz etkileri (deli danalar, çevre sorunları v.b.) biraz tartışılsa da, sanat üzerindeki etkileri hemen hemen gözardı edilmişti. Bu Covid 19’u atlatırsak her şeyin eskisi gibi olmayacağı kesin. Yeni bir dünya kurulacak ve bu dünyada herkes başka bir yerlerde olacak. Herhalde sel gidecek kum kalacak.
Bir gravür sanatçısı ve eğitimci olarak geleneksel tekniklerle deneysel teknikleri hep içiçe kullandım. Şimdi internet üzerinden öğrencilerime bu deneysel tekniklerle, özellikle de çok basit malzemelerle nasıl gravür yapılır onu öğretiyorum.
2 – Yaşadığım ülke İtalya’da devletin sanatçılara doğrudan bir desteği bugünlerde de olmadı, genellikle öncesinde de olmamıştı.
KRASSIMIR TERZIEV / SANATÇI / BULGARİSTAN
“Bir sanatçı olarak günlük yaşamım açısından karantina neredeyse hiçbir şeyi değiştirmedi. “
1- Virüs yayılmaya başladığında şok büyüktü. Bulgaristan’da kültürel kurumlar kapıyı ilk kapatanlardan biriydi, bu yüzden bugün, yarın ve bunun gerçekleşmesi biraz zaman aldı. Bir sanatçı olarak günlük yaşamım açısından karantina neredeyse hiçbir şeyi değiştirmedi. Günlerimi daha önce ve şimdi stüdyoda yalnız geçiriyorum. Ama gerilim ve şok her şeyi beklemeye aldı. Bir şey planlamayı bıraktım. Günlerimi verimlilik peşinde koşmadan, teslim tarihlerinin baskısı ve yakın, küçük hedefler olmadan geçiriyorum. Salgın hastalıktan çok önce işimdeki korkularımla uğraşmaya çalışıyordum ve şimdi durum bu aktivitelere yatkın. Hintlilerin felsefesi “bugün ölmek için iyi bir gün” özellikle konuyla ilgilidir.
2- Bulgaristan uzun zamandır devletin sosyal sorumluluklarıyla ilgili en neoliberal politikalardan biri olmasına rağmen, herkesin şaşkınlığına rağmen bu durumda Kültür Bakanlığı ve bazı belediyeler bağımsız sanatçı ve kuruluşların sektörünü desteklemek için önlemler aldı. Bu, aşağıda sektörün kendisini aktive edip sağlamlaştırdıktan ve Bakan ile görüşüp toplantı yaptıktan sonra gerçekleşti ve sanat ve kültürde başka türlü parçalanmış manzarada önemli bir olay. Birkaç bireysel sanatçı destek programı ve organizasyonlar için yapısal destek aktive edildi, ancak maalesef sektördeki çalışanların büyük bir yüzdesi gri ekonomi, zayıf altyapı ve uzun süredir devam eden ciddi politika eksikliği ve alan bilgisi eksikliği nedeniyle açıkta kalıyor.