Suna ve İnan Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsü (İAE), yayınladığı araştırma kitaplarıyla İstanbul’a ilişkin akademik literatürün gelişmesine katkı sunmaya devam ediyor. İAE Yayınları’nın yeni kitabı, İstanbul’un tarihi, mimari ve kültürel mirasının bir parçası olan Mısır Çarşısı’na odaklanıyor.
“Mısır Çarşısı’nı Düşünmek: Mekânsal Pratikler, Özneler, Gündelik Yaşam” ismini taşıyan kitap, Işık Üniversitesi Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Özlem Sıla Durhan ve Doç. Dr. Yekta Özgüven’in yapıyı tarihsel bir perspektif içinde, toplumsal ve kültürel boyutlarıyla ele alan araştırma projesinden hareketle hazırlandı.
Mısır Çarşısı’nın bugün hâlâ özgün işlevini sürdüren bir baharat çarşısı olmanın yanı sıra modern hayatın izlerini de taşıyan bir tüketim mekânı olduğunu vurgulayan Durhan, çarşıyı, “belleklerde çoklu çağrışımlar zinciri oluşturan bir keşif dünyası; görme, işitme, dokunma, tatma ve koku alma yoluyla deneyimlediğimiz bir mekân” olarak tanımladı. Bir çarşıdan öte kentin tam ortasında, kozmopolit kalabalığın en yoğun olduğu yerde bir kamusal alan olduğunu da ekleyen Prof. Dr. Durhan, inşa edildiği 17. yüzyıldan günümüze çeşitli yıkımlara ve eklemelere maruz kalan anıtsal yapının geçirdiği müdahaleleri, kitapta detaylı bir biçimde aktardıklarını belirtti.
Prof. Dr. Özlem Sıla Durhan
Çarşının tarihi izlerinin düşüncelerde ve pratikteki tezahürleri
Kitapta çarşı ve yakın çevresinin yaşadığı dönüşümlerin tarihsel izlerinin araştırıldığını dile getiren Sıla Durhan, aynı zamanda bu izlerin mekândaki, düşüncelerdeki, pratiklerdeki tezahürlerini de ortaya koymaya çalıştıklarına işaret etti.
Osmanlı vakıf sistemi, çarşı yapıları, İstanbul’da ticaretin merkezi Eminönü ve Yeni Cami Külliyesi’ne odaklanan bölümleri ile Mısır Çarşısı’nın yer seçimine ışık tutan “Mısır Çarşısı’nı Düşünmek”; çarşının mimari özelliklerini, tarihsel geçmişini ve günümüzdeki kullanımını ise ayrı birer başlıkta okuyucuya sunuyor. Mısır Çarşısı’nın 17. yüzyıldan günümüze yaşadığı değişim ve dönüşümleri mercek altına alan kitap, bu eşsiz yapıya ve kamusal mekâna çok boyutlu bir bakış getiriyor.
“Mısır Çarşısı’nı Düşünmek: Mekânsal Pratikler, Özneler, Gündelik Yaşam” kitabına, kitapçıların yanı sıra Pera Müzesi Artshop ve İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nden ulaşmak mümkün.