Mecanix, eski bir graffiti sanatçısı olan Rémy M. Larochelle’in 2003 tarihli deneysel filmi. Kanadalı yönetmenin uzun metrajlı tek filmi bu haftaki animasyon önerimiz…
Mecanix; post-apokaliptik bir çağda, yaşayan son insanların da yarı-makine yarı-demon yaratıklarca köleleştirildiği karanlık ve rahatsız edici bir seyir. İnsanlığın son umudu, her şeyin kökeni olan ‘embriyo’dadır. Embriyo, dünyadaki son özgür adamda gizlidir ve o, herkes ölmeden evvel bu mekanik kabusa bir son vermelidir.
Hayatın devinimini sağlayan temel itki nedir? Yahut, bu değirmen nasıl dönüyor, dediğimizde; kendimizi pek çok tesiri sorgularken buluruz. Hayatın içini açıp bakmaya yeltendiğimizde ise birbirine kenetlenmiş çarklarla karşılaşırız. Neden-sonuç ilişkisinin kenetlediği bu çarklar, organik yahut inorganik olsun, yapı ve sistem hakkında bilgi verir. Buna karşın, olup biteni parçalara ayırarak sindirmek, yenilir yutulur cinsten olmayan bir bütünsellik kavrayışını geri plana iter. Mecanix, çarklara bakarken hipnotize olmuş insanlığın distopyasıdır. Buz kalıplarında dondurduğumuz suyun dereyi söylemediği aşikarsa da, zamanın akışı otomatonların hareketleriyle açıklanalı beri algımız oldukça mekanikleşti.
“Bir zamanlar rüyalar ülkesinde bir ağacın meyvesinden doğmuş genç bir adam varmış. Nihai meyveyi keşfetmeye duyduğu saplantılı arzudan dolayı acı içindeymiş. Bu meyve, evrenin embriyosu, hayat veren, şimdi ise bölündü ve beyaz çölde kayboldu…”
Kölelik; yalnız bedenin değil, zihnin de esaretidir. Düşünce ve algı sistemimizin dayattığı esaslar varoluşumuzu filtrelerken, gerçekliğimizi devşiren bu kabullerin ne denli çarpık ve bulanık olduğunu göremeyebiliriz. Neden sonuç zincirinin tutsak ettiği insan, zihnin labirentinde bir oraya bir buraya koştururken, peşine düştüğü idealin özgürlük olması ise dramatik ve trajikomiktir. Mecanix; özgür son insanın, her şeyin kökeni olan Embriyo’ya ulaşma serüvenini anlatıyor. Embriyo yahut rüya meyvesi, tüm şeylere duyulan arzu olarak; yani, bütünsellik kavrayışını ve tamlığı ifade ediyor. İzole ve içe dönük bir yaşam sürdüğünü anladığımız ana karakterin kafasında geçen tüm sorgulayış ve hengame; post-apokaliptik bir çağda yarı-makine yarı-demon yaratıklarca köleleştirilmiş insanlığın kabusu olarak açılımlanıyor. Özgürlük fikrini, ‘bir kuş üstünden’ parçalara ayıran karakterin kendine yaptığı işkence de böylece anlam buluyor.
‘Başarılması imkansız bir görev gibi, sonsuz bir döngü, her seferi birbirinden farklı. Ancak o zaman mutluydu, kabusları bitene kadar.’
Mecanix, eski bir graffiti sanatçısı olan Rémy M. Larochelle’in 2003 tarihli deneysel filmi. Kanadalı yönetmenin uzun metrajlı tek filmi olan Mecanix’in haricinde, birbirinden enteresan kısa filmlerine (ve kliplerine) de bakmanızı öneririm. Land of the Talk – The Hate I Won’t Commit ve DeMars – Névrose Urbaine klipleri favorilerimden. Larochelle’in kısa filmleriyle uzun metrajlı filmi arasında konu açısından benzeşimler bulunsa da teknik olarak büyük farklılıklar göze çarpıyor. Kısa filmleri iki boyutlu, biçim olarak sade ve anlam aktarımını ön plana almışken; Mecanix’te durum bunun tam tersi. Live-action görüntülere eşlik eden hamur, kukla ve mekanik düzeneklerle oluşturulan mekan ve karakter kurgusunun yanında; stop-motion görüntülere ve el çizimiyle desteklenen eski usül animasyona da yer verilmiş.
Filmin geneline yayılan sepya tonu ve yüksek kontrast ise Larochelle’in uyandırmak istediği rahatsızlık hissini kaotik görüntülerle birleştirmesiyle daha da etkileyici bir hal almış. Günümüz korku gerilim izleyicilerini etkilemenin zor bir hal aldığı düşünülürse, rahatsız edici bir atmosfer oluşturmak için boğuk, mekanik ve cızırtılı seslerle desteklenen görüntülerin amacına ulaştığını söyleyebiliriz. Biçim olarak, Elias Merhige’nin ‘Begotten’ filmini oldukça çağrıştıran Mecanix, Tool’un ‘Prison Sex’ klibiyle de ortak nüanslar içeriyor.
“İçim daralsa da kafam açılsın, deneysel filme zaman ayrılsın” diyenler için fragmanı şöyle bırakıyorum: