Animasyon alanında yapılan çalışmaların ülkemizde de giderek artmasıyla, toplu mest olma haline ara ara girmekteyiz. Buna en yakın örnek, 7-9 Kasım tarihlerinde, İstanbul Fransız Kültür’de gerçekleşen 7. Canlandıranlar Festivali oldu. Festivalden inceleyeceğimiz film ise Michel Ocelot’nun 2018 yapımı filmi Dilili a Paris’te…
2013’ten bu yana devam eden Canlandıranlar Festivali, Fransız Kültür Derneği – Institut Français ve Canlandıranlar Derneği tarafından düzenleniyor. Festival ilk yılında ünlü Fransız animasyon sanatçısı Michel Ocelot’u ağırlamıştı. Devam eden senelerde İtalyan yönetmen Alessandro Rak, Fransız animatör Jean François Laguionie ve senarist Anik Le Ray ve bu yıl ise Regina Pessoa onur konuğu olarak festival izleyicileri ile buluştu. Festivalde yer alan seçkiler ve her biri birbirinden kıymetli ustaların anılışı ise Canlandıran’ları tekrar tekrar canlandırmaya devam edecek anlaşılan.
Michel Ocelot’nun 2018 yapımı filmi Dilili Paris’te ise, 7. Canlandıranlar Festivali’ne özel Türkçe altyazı çevirisiyle seyirci karşısındaydı. Eğer Fransız Kültür Merkezi’nin kütüphanesine üyeyseniz, siz de Dilili a Paris’yi ve pek çok Fransız animasyonunu ortak ağdan izleyebilirsiniz. (Şu Fransız filmini bi türlü bulamıyorum diyenlere duyurulur) Ocelot’nun filmleri her ne kadar ünlü olsa da, onları bulmanın o kadar kolay olmadığını internet araştırmanızın sonunda göreceğinizi düşünüyorum. Öyleyse gelelim Dilili’ye!
Uygarlık namına…
Uygarlığın isim hakkını uzun yıllar evvel alan Fransa, bu sıfatı keyfe keder almadığını ispatlarmışçasına secerelendirdiği entelektüelleriyle, sizi ve çocuğunuzu feminist bir maceraya davet ediyor. Dilili Paris’te, ailecek izleyebileceğiniz türden bir film. Bateau – Lavoir binasında Picasso’ya, Pasteur Enstitü’sünde Madam Curie ve Pasteur’e, operada Emma Calve’e, Monet ve Renoir’a, Moulin Rouge’da Colette’e, Toulouse-Lautrec’e ve Degas’a, Eric Satie’ye, Alphonse Mucha afişlerinden Sarah Bernhardt’a, Proust’a, Reynaldo Hann’a, Rodin’e, Camille Claudel’e ve hatta Galler Prensi Edward’a, Alberto Santos-Dumont’a ve Mösyö Eyfel’e Dilili sayesinde ulaşabilirsiniz. Sahi, küçük Kanak yerlisi Dilili’nin 1900’lerin Fransa’sında ne işi vardır ve tüm bu önemli isimlerle neden tanışır? Neden olacak… Uygarlık namına.
Film, Yeni Kaledonya’da kabilesiyle birlikte yaşayan Dilili’nin, aslında Fransa’da bir parkta kendi kültürünü sahneliyor oluşuyla başlar ki bu hayli enteresan bir başlangıçtır. Hele ki, Yeni Kaledonya’nın 2018 referandumunda bağımsızlığını almak yerine Fransa hakimiyetinde kalmayı seçtiğini düşünürsek.
Kadın düşmanlarının peşinde
Kavruk tenli, cevval ve meraklı Kanak kızımız Dilili, zamanında köyüne sürülmüş sevgili hocası Louise Michel (Paris Komünü’nün anarşist öğretmeni)’in onda bıraktığı ufukla köyüne sığamamış ve Avrupa’ya giden bir gemiye kaçak olarak binmiştir. Ne var ki yakalanmış, ancak bir Kontes tarafından sahiplenilerek Fransa’ya getirilmiştir. Kontes’in evinde iyi bir yaşam süren Dilili, Park’ta çalışırken tanıştığı Orel isimli kuryeyle arkadaş olur. Orel’in bisikletiyle Fransa sokaklarını keşfetmeye başlayan Dilili’nin kulağına korkunç bir haber çalınır… Kendine Üstat-Erkekler diyen bir çete son zamanlarda pek çok küçük kızı kaçırmakta ve soygunlar gerçekleştirmektedir. Böylece Dilili, ne yapması gerektiğini bilir. Doyumsuz bir meraka sahip olan kızımız, Üstat-Erkekler olarak bilinen kadın düşmanı yapılanmanın peşine düşecek, feminist entelektüellerin yardımını alacak (ve bu sırada her birinin yaptığı işe imrenecek- özenecek), kaçırılan kızları bulacak, onları aileleri ile buluşturacaktır. Bu Dilili için kaçınılmaz bir maceradır aynı zamanda. Kanalizasyonda yaşayan Üstat-Erkekler’e ulaşmak ise pek de kolay olmayacaktır…
Her filmini bir tablo gibi sunan Michel Ocelot, Dilili a Paris’te bizlere göz banyosu yaptırmaya devam ediyor. Dilili a Paris, 2018 Shanghai International Film Festival ve 2019 César Awards’da En İyi Animasyon, 2018 Sitges – Catalonian International Film Festival’de ise En İyi Uzun Metraj Film ödüllerine layık görüldü. Bir diğer Ocelot incelemesi için Tales of the Night’a bakabilirsiniz.