Alin Taşçıyan29. Avrupa Film Ödülleri 10 Aralık gecesi Wroclaw’da sahiplerini buluyor. Bütün kategorilerde aday gösterilen “Toni Erdmann” 2016’nın favorisi…
Ken Loach’un Altın Palmiyeli “Ben, Daniel Blake / I, Daniel Blake”i mi? Maren Ade’nin FIPRESCI Grand Prix ve Avrupa Parlamentosu Lux Ödülü sahibi “Toni Erdmann”ı mı? Paul Verhoeven’in Isabelle Huppert’in olağanüstü performansıyla öne çıkan “O Kadın / Elle”i mi? Pedro Almodovar’ın bütün duygusallığını yansıtan “Julieta’sı mı? Lenny Abrahamson’ın psikolojik gerilim filmi “Gizli Dünya / Room” mu?
Hepsini Türkiye’de izleyebildiğimiz 2016 tarihli bu beş yapım, EFA – Avrupa Film Akademisi’nin verdiği 29. Avrupa Film Ödülleri’ne film kategorisinde aday gösterildi. Aralarından hangisinin en iyisi olduğu 10 Aralık tarihinde, Polonya’nın New Horizons film festivaliyle ünlü Wroclaw kentinde düzenlenecek törende belli olacak. 29. Avrupa Film Ödülleri gecesinde bu beş filmin yanı sıra Keşif Ödülü – Prix FIPRESCI, Komedi, Belgesel, Kısa Film, Canlandırma, Yönetmen, Senarist, Aktris ve Aktör dallarında da ödüller sahiplerini bulacak. Wroclaw’ın Narodowe Forum Muzyki / Ulusal Müzik Forumu salonunda düzenlenecek olan tören, TSİ 22:15’te başka birçok Avrupa kanalının yanı sıra ARTE’den, www.europeanfilmawards.eu sitesinden ve EFA’nın sosyal medya hesaplarından canlı yayınlanacak.
Gecenin sunuculuğunu üstlenen Maciej Stuhr, ülkesinin ünlü aktörlerinden biri. Uluslararası alanda Andrzej Wajda’nın “Walesa” biyografisiyle tanındı. Kieslowski filmleriyle aşina olduğumuz bir oyuncuyken yönetmenliğe geçen ve yıllar önce İstanbul Film Festivali’ne de konuk olan Jerzy Stuhr’un oğlu… Oyunculuğa da çocuk yaşta Kieslowski’nin yönettiği, babasının rol aldığı “On Emir / Dekalog” serisinde adım attı.
Beyazperdenin en zarif ve karizmatik aktörlerinden Pierce Brosnan Dünya Sinemasında Avrupalı Başarısı / European Achievement in World Cinema ödülü alacak. Bu yılın Yaşam Boyu Başarı Ödülü sahibi ise ünlü romancı ve senarist Jean-Claude Carrière. Daha önce Zeynep Atakan’ın layık görüldüğü Avrupa Ortak Yapım Ödülü – Prix EURIMAGES’ın 2016 yılı sahibi Leontine Petit olacak.
Bu yıl 22 kategoride dağıtılacak plan ödülleri yine Avrupa sinemasının değişik ülkelerinden önemli yetenekleri anons ve takdim edecek. Ünlü aktrisler Veerle Baetens (Belçika)i, Cécile de France (Belçika), Aistė Diržiūtė (Letonya), Malin Levanon (İsveç), Pilar Lopez de Ayala (İspanya), Ángela Molina (İspanya), Maja Ostaszewska (Polonya), Ludivine Sagnier (Fransa), Kasia Smutniak’ın (Polonya) yanı sıra aralarında Türk – Alman oyuncu Numan Acar’ın da bulunduğu aktörler gecenin sunucuları arasında yer alacak: Carlos Areces (İspanya), Liam Cunningham (İrlanda), Marwan Kenzari (Hollanda), Daniel Olbrychski (Polonya) ve Tom Wlaschiha (Almanya).
Avrupa Film Akademisi Başkanı Wim Wenders, Alman usta Volker Schlöndorff, Avrupa sinemasının önde gelen yönetmenleri Susanne Bier ve Małgorzata Szumowska, Kieslowski filmlerinin efsanevi bestecisi Zbigniew Preisner de sahne alacak Avrupa sinemacılar arasında yer alıyor.
Adaylar ve favoriler
“Toni Erdmann” diğer filmlere fark atarak Avrupa Filmi’nin yanı sıra Yönetmen, Senarist, Aktris ve Aktör kategorilerinde de aday gösterildi. Bugüne dek başka birçok önemli ödül de kazandığı göz önüne alınırsa yılın favorisi gibi görünüyor. Verhoeven imzalı “O Kadın” ve Ken Loach imzalı “Ben, Daniel Blake” yabana atılamayacak rakipler, ancak Avrupa sinemasının geleceğini temsil etmesi ve her türden izleyici kitlesine hitap edebilen bir filmle heyecan yaratması açısından Maren Ade’nin bu yıl öne çıkması sürpriz değil.
Elle / O Kadın
Lenny Abrahamson “Gizli Dünya” ile yönetmen dalında adaylık elde edemeyip, yerini “Mezuniyet / Bacalaureat” ile ünlü Rumen yönetmen Cristian Mungiu’ya kaptırdı. Mungiu “Mezuniyet” ile senaryo dalında da adaylık elde ederken bu kez “Elle” ve “Julieta” kategori dışı kaldı. Tomasz Wasilewski “Aşk Birleşik Devletleri / United States of Love” ile adaylık elde etti.
Kadın oyuncu dalında seçim yapmak çok zor!
Erkek oyuncu kategorisi “jön”lerin pabucunu dama atan deneyimli aktörlerin sağlam performanslarından oluşuyor. Bir zamanların jönü Hugh Grant da adaylar arasında ama o da yaşını almış bir aktör ve menajeri canlandırıyor. “Toni Erdmann”ın ta kendisi Peter Simonischek ile “Ben, Daniel Blake”in ta kendisi Dave Johns filmlerinin de farkıyla bu dalın favorileri. “Beyaz Bant”ta devleşen Alman usta Burghart Klaussner “The People vs. Fritz Bauer”de bukalemunvari yeteneğini sergiliyor. Almodovar filmleriyle tanıyıp sevdiğimiz Javier Camarra “Truman”daki dengeli oyunuyla adaylık elde etti. İsveçli aktör Rolf Lassgard ie komedi dalı adayı “A Man Called Ove”yi sırtladığı için…
Kadın oyuncu dalında seçim yapmak hakikaten çok zor! “Elle” demek Isabelle Huppert demek, her zamanki müthiş performanslarının da üstünde bir performans veriyor zorluk nedir bilmeyen aktris! Sandra Hüller ise yılın yıldızı. “Toni Erdmann”da şakacı babasının ısrarıyla ruhunu kaptırdığı şirket dünyasından geri alan beyaz yakalıyı mükemmel canlandırıyor. Valera Bruni Tedeschi “Like Crazy”yi baştan sonra götüren gücün ta kendisi. Danimarka’nın deneyimli aktrisi Trine Dyrholm, Thomas Vinterberg filmi “Komun / Kollektivet”teki etkileyici rolüyle Berlin’de En İyi Kadın Oyuncu dalında Gümüş ayı kazandı. Almodovar’ın “Julieta”sında umutsuz bir annenin gençliğini ve yaşlılığını canlandıran Adriana Ugarte ve Emma Suarez ise ayrı ayrı ödüllük performans veriyor.
Julieta
Gülelim, keşfedelim, öğrenelim, şaşıralım
Mohamed Hamidi imzalı, Fransız yapımı “One Man and His Cow”, David Wnendt imzalı, Almanya yapımı “Look Who’s Back”, Hannes Holm imzalı Norveç-İsveç ortak yapımı “A Man Called Ove” 2016’nın komedi filmi adaylarını oluşturan erkek-merkezli yapımlar. “One Man and His Cow” Cezayirli kendi halinde bir çiftçinin Paris’teki bir fuara katılmak için gurur kaynağı ineği Jacqueline ile birlikte gemiyle ulaştığı Marsilya’dan başkente kadar yürüyerek ulaşmaya çalışmasının konu alıyor. “A Man Called Ove” ise yaşayanları demir yumrukla hizaya getirmeye çalışan site yöneticisinin komşuluk kavramını keşfetmesi hakkında. “Look Who’s Back” ise aramıza geri dönen Hitler’in kendisinin benzeri olarak işe alınması üzerine gelişen olayları ve yeni Almanya’ya uyum sağlamasını mizah malzemesi olarak kullanıyor.
FIPRESCI işbirliğiyle belirlenen, Keşif Ödülü / FIPRESCI Ödülü’nün bu yıl ilginç adayları var. Cannes Film Festivali Belirli Bir Bakış bölümünden FIPRESCI Ödülü kazanan Rumen yapımı “Köpekler / Caini” bu ülke sinemasının bir yetenek yetiştirme fabrikası olduğunu gösteriyor. Bu bölümün büyük ödülünü kazanan Finlandiya yapımı “Olli Maki’nin En Mutlu Günü / The Happiest Day in the Life of Olli Maki” özellikle görüntü yönetimiyle öne çıkan klasik bir sinema örneği. İsrail’de bir Bedevi aşiretinden genç kadının özgürlük mücadelesini konu alan “Sand Storm” enerjisiyle etkiliyor izleyeni. Bulgar yapımı “Susuzluk / Jajda” atmosfer yaratmadaki başarısıyla bu ülkedeki karalı yükselişi simgeliyor. Yılın sürprizi ise Berlinale Teddy adaylarından, Alman yapımı “Liebmann”.
Belgesel dalındaki diğer beş adayın Altın Ayı sahibi, Gianfranco Rosi imzalı “Denizdeki Ateş / Fuocoammare”yi alt etmeleri yılın sürprizlerinden biri olur. Canlandırma dalında mücaedele bu yıl Cannes’ın sevilen iki filmi “Kabakçığın Hayatı / Ma Vie da Courgette” ile “The Red Turtle” arasında geçecektir, ibre “Kabakçık”tan yana! 15 kısa filmi adayı ise Avrupa’nın önde gelen festivallerinin yarışmalı bölümlerinin ödüllü yapımlarından oluştuğu için bu kategoriyi tahmin edilmesi neredeyse imkansız bir rekabet alanı haline getiriyor.
Avrupa’nın mükemmelleri…
Avrupa Film Akademisi, teknik dallardaki ödülleri birkaç yıldır Mükemmeliyet Ödülleri başlığı altında uzmanlardan oluşan bir jüriyle değerlendiriyor. Kazananları önceden gerekçeleriyle açıklıyor. Ödülleri ise Avrupa Film Ödülleri gecesinde sahiplerine teslim ediyor. Fransa’dan yapım tasarımcısı Benoît Barouh, İspanya’dan kostüm tasarımcısı Paco Delgado, Avusturya’dan görüntü yönetmeni Martin Gschlacht, İngiltere’ten ses tasarımcısı Dean Humphreys, İsrail’den kurgucu Era Lapid, Polonya’dan makyaj sanatçısı Waldemar Pokromski ve İtalya’dan besteci Giuliano Taviani’den oluşan jürinin değerlendirmesine göre bu ödüllerin 2016 yılı dağılımı şöyle oldu:
Görüntü Yönetmeni – Prix Carlo di Palma “Land of Mine” filmindeki çalışmasıyla Camilla Hjelm Knudsen’e değer görüldü. 2. Dünya Savaşı dönemi filmi, Danimarka yapımı “Land of Mine” Stefanie Baker’a Kostüm Tasarımcısı, Barbara Kreuzer’e Saç ve Makyaj Sanatçısı dallarında ödül kazandırdı. Danimarka sinemasından bir başka film, Berlin Film Festivali’nde yarışan “The Commune” ise kurgu dalında Anne Østerud & Janus Billeskov Jansen’e ödül getirdi.
Rus besteci Ilya Demutsky dünya prömiyerini Cannes Film Festivali Belirli Bir Bakış bölümünde yapan “Öğrenci / The Student”ın müziğiyle, Radosław Ochnio ise Jerzy Skolimowski imzalı “11 Dakika / 11 Minutes”in ses tasarımıyla kendi dallarında ödülü kucakladı. Yapım Tasarımcısı ödülünü ise “Diren! / Suffragette”teki başarısıyla Alice Normington aldı.