Milliyet gazetesi yazarı Fisun Yalçınkaya’ya verdiği söyleşisinde Taner Ceylan, 14. İstanbul Bienali için kopyaladığı Giuseppe Pellizza da Volpedo’nun ‘Il quarto stato’, tuval üzerine yağlıboya, 1901 tarihli resmini anlattı:
–Volpedo’nun resmi beş metre boyunda bir resim. Christov-Bakargiev başta bu resmi bizzat getirmek istese de bu teknik koşullar sebebiyle mümkün olmamış. Ancak çok tutkulu bu resmi bienalde sergilemek konusunda. Resimlerimi araştırmış, sanatımı incelemiş. Bana geldi, anlattı durumu, resmi birebir yapmamı istedi. Ben de Ingres’le ilgili bu çalışmanın da üstüne gelmesiyle birlikte “Yaparım ama kendi enstalasyonum şeklinde yapabilirsem ne ala,” dedim. O da kabul etti. Christov-Bakargiev’le İtalya’ya gittik ve Volpedo’nun köyünü, müzesini, atölyesini ziyaret ettik. Atölyesinde kendisinin duvarda asılı bir fotoğrafı vardı. O fotoğraftan yola çıkarak kendisinin bir resmini yaptım. Bienalde bu küçük portre ile ‘Il Quarto Stato’ karşılıklı olarak sergileniyor. Böylece bu resim orijinalliğini kaybetmeden anonim oldu, mekândan kurtuldu, özgürleşti.
-Resmin içeriği Türkiye’nin şu anki durumuna çok uyuyor. Halkların çokluğu, çeşitliliği, iç içe olmaları, belki de barış içinde olmayışları ve barış arzusu… Genç, yaşlı, kadın, çocuk herkes var bu resimde. Türkiye’nin şu anki gündemi için bu resim o kadar doğru bir seçim ki inanılmaz.
–Volpedo, resimde model olarak kendi köyünden insanları kullanmış, en öndeki kadın figürüne model olansa bizzat kendi karısı. Köyde mal mülk sahibi olan en zengin kişinin evine doğru yürüyorlar. Bir hak arayışı, bir güç birleşimi var. Birçok konuya gebe resim…
-Christov-Bakargiev’e göreyse resmin çizgilerden oluşan bir teknikle yapılmış olması, tüm bu çizgiler ve renklerin yan yana gelerek bütün oluşturması çok demokratik. Bunu çok seslilik ve demokrasinin bir ifadesi olarak görüyor. Bu anlamda hem günümüzde Ortadoğu’ya hem de Türkiye’deki azınlıklar ve halkların meselelerine çok dokunan, tercüman olabilecek bir resim. Tek bir kitlenin değil, sağdan sola her kesimden herkesin tercümanı bu resim.
-Resim çok titreşimli bir resim… Ben kendi tekniğimle resim yaparken çok sessiz ve sakin olmam gerekiyor. Ama o türde bir resim yaparken sürekli titreşim halindesiniz. Acayip bir hızdasınız ve çok zor bir teknik. 50 küsur portre var resmin içinde. Onca çoğalan figürle enerjiyi de hissedebiliyorsunuz. Dar değil kenarlardan açılan bir resim. Mesela o güne kadar haz nesnesi olarak resmedilmeyen kadınlardan biri önde. Toprağı ve işçinin gücünü anlatmak için, bir halkın ayaklandığını anlatmak için böyle bir tekniği seçmiş.
-Ressamın hikâyesi beni çok etkiledi. Volpedo resmi 10 yılda yapıyor, sergiliyor ancak istediği başarıyı elde edemiyor. Çocuğu ölüyor, ardından karısı ölüyor ve kendini asıyor atölyesinde. Van Gogh da biliyorsunuz başarısını göremeden gitti. Bu anlamda onu dünya çapında bir sergide onurlandırmak ve karşısına da kendi portresini resmi izlemesi için koymak önemliydi benim için.
-Ayrıca şöyle de bir durum oldu. Resmin günümüzde küratör yönetimindeki güncel sanat ortamlarında olmayışı ve bienallerde olmayışının en büyük sebebi fiziksel zorlukları. Ses enstalasyonunu, videoyu mail yoluyla iletiyorsun. Ama resmin sigortasından nakliyesine kadar fiziksel güçlükleri var. Bu ortadan kalkmış oldu şimdi bu yöntemle.
