“Neden yazıyorum? Parmağım, bir pikap iğnesi misali, boş havada izini sürüyor bu sorunun. Gençliğimden beri var olan, eğlenceyi, dostları ve aşk vadisini terk ettiren, kelimeler kuşanmış bir muamma, dışarıdan gelen bir ritim.
Neden yazıyoruz? Hep bir ağızdan haykırıyor koro.
Çünkü öylece yaşayıp gidemeyiz.”
Birçok yönüyle kendisinden ilham aldığımız Patti Smith’in son kitabı Adanmışlık Domingo Yayınevi etiketiyle okurlarla buluştu.
Bize kendi Musalar’ı yani esin perilerini göstermek istediği için, “çünkü öylece yaşayıp gidemeyiz”e inandığı için yazıyor Adanmışlık’ı.
“Adanmışlık’ın yazıldığı gibi kalmasına müsaade ettim. Onu sen yazdın, dedim kendi kendime, şimdi Pilatus gibi elini eteğini çekemezsin. Bunların felsefi, hatta psikolojik kaygılar olduğuna hükmettim. Belki Adanmışlık yalnızca ne ise odur, dünya görüşüyle kısıtlanmamıştır. Veya belki izi sürülmez havadan türetilmiş bir metafordur.”
Sakınmadan anlatmış kitabın yaratım sürecini giriş niteliğindeki “Zihin Nasıl Çalışır” bölümünde. Bir film, filmden artakalan gerçek mi kurgu mu ilk olarak anlamlandıramadığı bir kış manzarası, kapıda bekleyen Paris yolculuğu, tren ve kendisinin aktardığı kadarıyla bir köknar ormanı, Simone Weil’in saç kesimi, beyaz ayakkabı bağcıkları, bir torba dolusu vida, Camus’nün varoluşsal silahı gibi bir türlü kopamadığı imgeler…
“O gamsız balona, dünyaya inanıyorum”
Adanmışık bir inancın ürünü: Patti Smith’in “O gamsız balon” dediği dünyaya inanmışlığının…
Daha önceki kitapları Çoluk Çocuk, Hayalperestler ve M Treni ile yakınlaşmıştık aslında sanatçının iç dünyasına, anılarına, bu sefer suç ortaklığını doğrudan değil dolaylı olarak kurgulamış Patti Smith.
“Adanmışlık’ı bir suç olarak ele alırsak, ilerlediğim sürece açıklamalar yazarak ardımda kazara kanıt bırakmışım”
Bir dolu baştan çıkarıcı unsur dediği parçaları, o soğuk, müdanasız kış görüntülerini birbirine bağlamak için gerekli “adanmışlık” duygusu ise kendi tanımıyla, “Buzdan yanardağın kenarına tırmanıyorum; ısı, kadın kalbi olan adanmışlık kuyusundan ediniliyor.”
Patti Smith, Fransa seyahatinde Paul Valéry’nin mezarını ziyaret için gittiği Sète’te, atları çok seven genç bir kızın mezarına yazılmış DEVOUEMENT yazısını görüyor, yanındakine bu ne demek diye sorduğunda “Adanmışlık” cevabını alıyor. Ve bu genç kızın mezarındaki yazı aynı zamanda kitaba ismini veriyor.
Kitabın içinde yer alan fotoğraflar “Adanmışlık”ın en çarpıcı eşlikçilerinden, tren yolculuğunun yazma sürecinde önemli bir yeri olduğunu da fotoğraflardan anlıyoruz.
Bu kısa ama çarpıcı kitabı Patti Smith ile bir nebze daha yakınlaşmanın bir aracı olarak görmek mümkün. Keza Patti Smith ile vakit geçirmenin çoğunlukla ilham verici olduğu düşünülürse…