Black Panther Party’nin logosundan Sabo-Tabby’ye, protest sanat, Batı kültürünün kara kedigillere karşı yarattığı tabuya karşı duruyor.
Kara kedinin şanssızlık getirdiğine dair inanç Kelt mitolojisinde ölülerin ruhlarını çaldığına inanılan Cat Sìth hikayesine dayanıyor. Daha sonra Orta Çağ Avrupası’nda Şeytan’dan korkan Hristiyanlar yeraltı dünyasına yakın oldukları gerekçesiyle kara kedileri öldürüyor. 1692-93’te Amerika’daki Salem cadı mahkemelerinde kara kedi beslemek cadılık delili olarak sunuluyor. Popüler kültür halen bu düşmanca tutumu desteklerken yeraltı sanatçıları binlerce yıllık alternatif bir geleneği yeniden canlandırıyor.
The Industrial Workers of the World afişi
Doğuda ise durum tamamen farklıydı. Antik Mısır’ın ana kedi tanrıçası Bast formunu kara bir kediden alıyordu. Nesillerce Mısırlı sanatçılar Bast’ı ve gelişen mitini tasvir etti. Kedilere zarar vermek ölümle cezalandırılıyordu. Batının uğursuz ve günahkar kara kedisi 1905’te Amerika Birleşik Devletleri’nin Chicago, Illinois şehrinde kurulan uluslararası sendika, The Industrial Workers of the World için Sabo-Tabby adlı logoya dönüştü. Amaçları statükoyu rahatsız etmekti. Tıpkı, 1966’da Kaliforniya eyaletinin Oakland kentinde Huey Newton ve Bobby Seale tarafından kurulan ve ABD’de Siyahların haklarını savunan (kara panter logolu) Black Panther Party gibi…
Kara Panter afişi
Ralph Chaplin sendika için Sabo-Tabby’yi tasarladığında sendika vahşi kapitalistlerin nefretinin odağındaydı. Sendikanın her hareketi, her protesto polis baskısıyla karşılaşıyordu. Sembol zamanla kara kedinin patronlar için kötü şans anlamına geleceği anlamı taşıyordu. Dorothy Zellner ve Ruth Howard’ın tasarladığı 1966 tarihli Kara Panter logosu da benzer bir amaca hizmet etti. Panter o günden bu yana güzelliği, onuru ve direnişi sembolize etti. Her iki hareket de hükümet tarafından sabote edilse de ideolojileri çevrecilik gibi akımlara ilham verdi. Hatta günümüzde hâlâ işçi reformuna ve hapishane sisteminin ortadan kaldırılmasına dair mücadele onların verdiği ilhamla sürüyor.
Michael DeForge’un illüstrasyonu
Brezilyalı sanatçı Gabriel Borjoize’ın ve Kanadalı sanatçı Michael DeForge’un son günlerdeki illüstrasyonları da kara kedinin hayatımızdaki değişen anlamının örneklerinden…