İlhami Atalay: Osman Hamdi Bey bizim sanat tarihimiz için bir felakettir

2023 Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü, resim dalında İlhami Atalay’ın oldu. Atalay’ın yaptığı bir röportajda Türk resmine dair görüşleri ise dikkat çekti.

Osman Hamdi Bey‘i yerli sanat tarihi açısından bir felaket olarak gören Atalay, “Çok iyi Fransızca bildiği ve o kültürle yetiştiği için, o dönemdeki Fransız hayranlığı yüzünden el üstünde tutuldu. Antik Yunan’a dayalı bir eğitim sistemiyle akademiyi kurdu ve Arkeoloji Müzesi’nin başına geçti. Halk bu sanat eğitimini benimsemediği için sanattan koptu” dedi.

Sanatçı hakkında

1948’de Artvin’in Arhavi ilçesinde doğan İlhami Atalay, 1972’de İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisini bitirdi. 1973-78’de Berlin Devlet Güzel Sanatlar Akademisi ve Tatbiki Sanat Akademilerinde resim ve duvar halısı eğitimini burslu olarak tamamlayan Atalay, Fransa’da duvar halısı ve sanat araştırmalarında bulundu. Yağlıboya tabloların yanı sıra geometrik serilere ve çini desenlere de imza atan sanatçı, 1981-83’te serbest desinatör olarak çalıştı. 1983’te ise İstanbul’a dönerek, yeniden resim çalışmalarına başladı. İstanbul Tasarım Merkezi’nde öğrenci yetiştirmeye devam eden Atalay, 2022’de ‘Necip Fazıl Saygı Ödülü’ne layık görüldü.

“İlk sanat akademisini Fatih kurdu”

2016 yılında Milat Gazetesi’nden Özlem Doğan’a konuşan İlhami Atalay, “Bizi yıllarca ‘Müslüman sanat yapmaz’ diyerek kasıtlı olarak yanlış yönlendirdiler. Oysa ilk defa gerçek anlamda bir sanat akademisi kuran Fatih Sultan Mehmet’tir. Bu akademi de Matrakçı Nasuhlar, Nakkaş Osmanlar yetişmiştir. Sanat ve millet bir bütündür. Sanatsız bir milletin ayakta durması mümkün değil” ifadelerine yer vermişti.

Gerçek sanatçı tanımını Allah’ı tanıyan kişi olarak yapan Atalay’ın o röportajından öne çıkan satırlar şunlar olmuştu:

“Gerçek sanatçı öncelikle en büyük sanatçıyı, yani Allah’ı tanıyan kişidir. Onun sanat ve kudretini tanıyıp idrak eden sanatçıdır. Daha yaratıcısını ve onun muazzam sanatını tanımayan biri, kendini ve kendine bahşedilen kabiliyeti nasıl idrak etsin…”

“Kim tarihe, Osmanlıya, mukaddesata ve dine sövmüşse göklere çıkarılmıştır. Günümüzdeki dizi ve filmlerden, romanlardan da bunu anlamak mümkün. Bu bir asırdan beri böyle devam ediyor. Bunları yüceltenler de millet düşmanlarıdır. Sanat yol gösterendir ama bizim sanatkârlarımız şarap şişelerinin içinde kaybolmuş. Halkı da öyle görmek istiyor. Tarihe sövmesi lazım ki Nobel ödülü alabilsin.”