Google ve UNESCO’nun işbirliğindeki “Heritage on the Edge” girişimi iklim değişikliği tehdidi altındaki tarihi alanları mercek altına aldı.
Normalde tarihi alanları insanlardan ve hızlı gelişimden korumamız gerektiğini düşünürüz. Ancak “Heritage on the Edge” (Diken Üstündeki Miras) adlı Google Arts & Culture inisiyatifi küresel ısınma sonucu yaşanan iklim değişikliğinin UNESCO kültür mirası listesindeki 5 alanı tehdit ettiğini gösteriyor. Üstelik bu alanlar tehdidin küçük bir kısmını sembolize ediyor.
Listedeki ilk miras Şili’deki Paskalya Adası. Buradaki dev Moai heykelleri ücra konumuna rağmen tarihi boyunca pek çok savaşa tanıklık edip hayatta kaldı. Ancak bugün onlar da iklim değişikliği nedeniyle yükselen deniz seviyesiyle yok olmanın eşiğinde.
İskoçya, Edinburgh’daki Castle Rock 12. yüzyıldan beri başkentin simgesi. Politik ve mimari önemini yüzyıllardır koruyor ama o da sık yağışlar nedeniyle erozyon tehlikesi altında. 1970’lerden bu yana şehre yağan yağmur yüzde 13 oranında artmış.
Bangladeş’in Bagerhat şehrindeki nehir deltasında bulunan antik camiler de yükselen su seviyesinin kurbanı olmak üzere. 600 yıldır ayaktalar ancak bir o kadar daha ayakta kalıp kalmayacakları tartışmalı.
Tarihin tanıkları
Kilwa Kisiwani, Tanzanya’daki harabeler Doğu Afrika kıyılarındaki büyük ticaret yollarının ve o dönemki zenginliğin kalıntıları. Okyanusa kıyısı olan birçok şehir gibi o da erozyon ve yükselen su seviyesi ile birlikte gelişen değişimlerin tehdidi altında. Gereza Kalesi ve Büyük Cami şehrin en eski anıtları ancak gelecekleri belirsiz…
Bir zamanlar Chimú İmparatorluğu’nun başkenti olan ve 40 bin nüfusa ev sahipliği yapan Peru’daki Chan Chan şehri El Niño gibi fırtınalar yaşıyor ve yenilerinin eşiğinde. Şehir, ev sahipliği yaptı çamur tuğlalardan oluşan antik metropolü nasıl koruyacağını bulmaya çalışıyor.
Heritage on the Edge’in sitesi bir yandan Venedik gibi yeni bir Atlantis olan tarihi miraslara dikkat çekerken bu alanlara dair detaylı bilgiler veriyor, tanıtıyor, neden tehdit altında olduklarını ve koruma için ne gibi çalışmalar yapıldığını da anlatıyor.