Sağlıklı ağaçların hatta ormanların yollara, havaalanlarına ve birbiriyle yarışan gökdelenlere kurban verildiği bir ülkede herhangi bir ağacın kesildiğini gördüğümüzde bile artık şüphe içindeyiz. Gerçekten hasta olduğu için mi yoksa daha beton bir kaldırım ya da daha geniş bir otopark için mi kesildiğini bile sorgulayamıyoruz. Ülke tarihinin en büyük katılımlı protestosuna rağmen Gezi Parkı’na kışla süsü verilmiş AVM yapılması hâlâ gündemde, üçüncü havaalanı ve üçüncü köprü için yok edilen yeşil alansa çoktan İstanbul içinde yeni bir şehir inşa etmeye yetecek kadar büyük boyutlara ulaştı. Türkiye’nin çok çok uzağında, okyanus ötesi Chicago’da ise sanatçılar şehirlerindeki ağaçlara sanatla sahip çıkıyor. Kuruyan, hastalanan ağaçları ahşap heykellere çevirerek hem onların tamamen manzaradan çıkmasına engel oluyor hem de yok olan doğaya dikkat çekmeye çalışıyorlar.
Chicago’daki ağaçların en büyük düşmanı ise “daha çok inşaat yapınca daha ileri bir medeniyet haline gelme” gibi bir saplantı değil. Asya kökenli zümrüt yeşili bir böcek 2002’den bu yana Kuzey Amerika’da yüz milyonlarca dişbudak ağacının ölümüne sebep oldu. 31 ABD eyaletinde ve Ontario ile Quebec’te de etkili olan salgın sonucu ölü ağaçlar yerlerinden söküldü ya da kesildi. Chicago ise farklı bir yöntem uyguladı ve 2014’ten itibaren sanatçılarla iş birliğine geçti. Bu sayede şehir manzarasına sayısız ve büyük ahşap heykeler eklenmeye başladı.
Asıl sorun iklim değişikliği
Chicago Sculpture International’ın belediye ve park ve bahçeler müdürlüğü ile birlikte yürüttüğü Chicago Tree Project, her yaz başvurular arasından 10 heykeltıraşı seçiyor ve çalışmalar başlıyor. Sanatçılar ve organizasyon bu şekilde hem böcek sorununa hem de çok daha büyük çaptaki küresel ısınma ve iklim değişikliğine dikkat çekmeyi umut ediyor. Çünkü böceğin Kuzey Amerika’da geniş alanlara yayılmasının sebebi de iklim değişikliği. Küresel ısınmayla birlikte normalde soğuk olduğu için bölgeyi tercih etmeyen haşere ılımanlaşan iklimle birlikte yayılma şansı buluyor.
Chicago’da sokak ağaçlarının yüzde 17’si dişbudaklardan oluşuyor. Ekipler hasta ağaçlardaki yayılmayı önleyemeseler de en azından yavaşlatmaya çalışıyor.
