Halil Altındere: "Eğer kimse Suriyeli mültecileri almak istemiyorsa neden Mars’a gönderilmesinler ve koloniler kurmasınlar?"
Halil Altındere‘nin Berlin Bienali için hazırladığı video çalışması Akademie der Künste’de; Köfte Airlines’ı HAU’da ve ‘Space Refugee" projesi (Uzaydaki Mülteci) Neuer Berliner Kunstverein’da (NBK) sergileniyor. Sanatçı mülteci olarak ülkesinden kaçmak zorunda kalan, uzaya çıkmış ilk Suriyeli astronot Muhammad Faris ile, mülteci meselesine dair bir sergi hazırladı. Sanatçı, fantastik sergisi aracılığıyla bizi gerçeğe yönlendirmeyi amaçlıyor.
-Muhammad Faris nasıl ilk Suriyeli astronot oldu?
Muhammad Faris kariyerine Suriye askeri pilotu olarak başladı. Yuri Gagarin Kozmonot Eğitim Merkezi’ndeki 60 Suriyeli astronot adayı arasından son dörde kalmayı başardı. Uzayda 7 gün 23 saat 5 dakika geçirdi ve dünyaya döndüğünde ulusal kahraman ilan edildi. "Tüm dünyayı kendi pencerenizden gördüğünüzde ne biz ve onlar ne politika kalıyor" diyor Muhammad Faris. Uzaydayken, döndüğünde ordudan ayrılıp kendini insanlarına bilim ve astronomi öğretmeye adayacağına karar verdi. 4 Ağustos 2012 tarihinde, Suriye iç savaşı sırasında, Esad hükümetine karşı çıktı ve silahlı muhalefete katıldı. Şu anda Türkiye’de mülteci olarak yaşıyor. Serginin birinci bölümü bir belgesel, portreler ve bir heykel ile onun hikayesini anlatıyor.
-Serginin ikinci bölümü ise onun kafasındaki gerçekliği tamamen değiştiriyor…
Temmuz başından itibaren, Suriyeli mültecilerin Türkiye dışında gidecek bir yerleri kalmadı. Daha iyi bir hayat için tüm şanslarını kaçırdılar. Yıllardır Mars’ta yaşam olasılığı hakkında tartışmalar sürüyor. Şimdi ben soruyorum: Eğer kimse Suriyeli mültecileri almak istemiyorsa neden Mars’a gönderilmesinler ve koloniler kurmasınlar? NASA’da görevli insanlar ve fütürist mimarlarla uzayda yaşam ile ilgili çeşitli konuları konuştum. Sergimin üçüncü ve son bölümünde sanal gerçekliği kullanarak ziyaretçiyi dijital bir evrene gönderip orada "Uzaydaki Mülteci" deneyimini yaşatmayı planlıyorum.
– Berlin Bienali için hazırlanan Homeland videonuz 18 Eylül’e kadar Akademie der Künste’de, Köfte Airlines çalışması ise Aesthetics of Resistance festivali için 8 Ekim’e kadar HAU’da sergileniyor. Tüm bu projelerin aynı anda gösterimde olmasını tasarladınız mı?
Evet, tabii. NBK’daki kişisel sergim için davet aldığımda, mülteci krizi ile ilgili bir proje yapmak istemiştim. Sonra HAU tarafından davet edildim ve onlara Köfte Airlines’ı sundum. Son olarak Berlin Bienali‘nden gelen davet ile tüm çalışmaları birleştirmeye karar verdim.
Homeland’de ilgiyi biraz Köfte Airlines’a çektim. Abu Hajar (Homeland’deki aktivist) İstanbul’da bulunduğu sırada onu Muhammad Faris ile tanıştırdım. İşi ilk izleyen Faris oldu, gözyaşlarını tutamadı ve Hajar’a katıldığını şu sözlerle belirtti: "Bizim bir memleketimiz var ve bir gün oraya döneceğiz.’’
Uzaydaki Mülteci ve Homeland aynı duyguyu hissettiriyor aynı ‘umut’ duygusunu. Şikayetçi olmaktan hoşlanmam veya ağlayan insanları –umutsuz, savunmasız ve çaresiz mültecileri- göstermeyi. Gerçekten bu zor durumların mümkün olduğunca iyi yönlerine odaklanmayı tercih ediyorum.
-Homeland bol miktarda mizah ve fantezi içeriyor. Space Refugee‘de (Uzaydaki Mülteci) daha fazlası olacak mı?
Çoğunlukla insanlar hayal ürünü olduğunu düşünse de Homeland gerçek hayat görüntüleri ile harmanlanmış fantezi. Uzaydaki Mülteci Faris’in mülteci olarak yaşadığı hayatına odaklanıyor. Bu hikayeden yola çıkarak resmin tamamını göstermek istedim. Fakat yine de ben gerçeklerle hayali birleştirdim. İnsanlar sorunları farklı açılardan yorumlayabilir.
Space Refugee (Uzaydaki Mülteci)
15 Eylül-6 Kasım
Neuer Berliner Kunstverein, Mitte
Kaynak: Refugees on Mars: Halil Altindere
