Aktivist kimliğiyle de öne çıkan filozof Günther Anders’in “Umutsuzsam Bana Ne! Değilmişim Gibi Devam!” adlı günlükleri ilk kez Türkçede. Herdem Belen ve Hüseyin Ertürk çevirisiyle raflarda yerini alan kitap bu haftaki tavsiyemiz…
İthaki Yayınları’nın daha öncesinde 20. yüzyılın teknik gelişmelerinin ayrıntılı bir eleştiriye tâbi tutulduğu “İnsanın Eskimişliği” adlı iki ciltlik önemli yapıtını da yayımladığı Günther Anders‘in (1902-1992) günlükleri, filozofun II. Dünya Savaşı ekseninde Avrupa ve ABD’deki hayatına dair izlenimlerinin yer aldığı bir kitap olmakla kalmıyor, harabeler ve Hollywood kostümlerinden müze kültürüne, Holocaust‘tan atom bombasına ve savaş sonrası Almanya’nın ruhsal portresine kadar birçok konuda çarpıcı sorular ve yorumlarla dolu felsefi bir metin kimliğine de bürünüyor.
Elli yıl boyunca hep başkaları için gözlemlediğini, aldığı notları asla kendisi için yontmadığını vurgular Günther Anders. Bu bakış açısının sansürünü atlatmış, farklı tema başlıkları altında destelenmiş, Hollywood’da temizlik işçiliği yaptığı dönemle başlayan, yirmi beş yılı kapsayan paragraflardan oluşan günlükler, özneliğe meraksız, kendini önemsemeyen, “Dünyanın haline direnme düşüncesinin açık sözlü oksijeni” bir filozofun, sürgün yıllarından başlayıp elinin ayağının tutmadığı “morukluk günlerine” dek devam eden “zarif nezaketsizlikleri”dir bir anlamda. Yayımlamaya değer bulduğu Hiroşima / Nagasaki notları, Vietnam Savaşı’na ilişkin yazılar, “Kâfirlikler” ve “Eskiden Aşk” diğer derlemeleridir. 1933’te baltalanan normal seyrine bir daha dönememiş, on yedi yılı uzak, geri kalanı yakın sürgünde, lakin asla sızlanma barındırmayan, savaş sonrası hiçbir tavize yaslanmamış, mülkün – bir büyük burjuva ailenin torunudur Anders – ya da akademik kariyerin sözünün geçmediği, dolayısıyla rahatlıktan nasibini almamış bir yaşam.
“Salona biletsiz girdin. Gösterinin sıkıcı olduğunu da iddia edemezsin. Hal böyle iken gösteri sırasında biri karşına dikilip yoksulluk, yoksunluk ve hastalık şeklinde bir bedel talep ederse, rezalet çıkarma, sökül. Dünyaya gelmiş olmak her şeye değer.” / Çevirenlerin önsözünden
İLGİLİ HABERLER
“Öldürüyorlar çünkü öldürmek artık davranış kodlarının bir parçası”