On beşinci yüzyılda yazıldığı tahmin edilen, yazarı belirsiz “Acâyibü’l-Mahlûkât ve Garâyibü’l-Mevcûdât”, Acayip Yaratıklar Sözlüğü ismiyle günümüz Türkçesine çevrildi. Eser, Holden Kitap etiketiyle raflarda yerini aldı.
Eski Anadolu Türkçesi ile yazılan eser, İstanbul Galata Üniversitesi Öğretim Görevlisi Gamze Çelik Başaran tarafından günümüz Türkçesine çevrildi. Holden#Arayış serisi altında özel bir edisyondan geçen eser, sözlük formatına getirilerek Acayip Yaratıklar Sözlüğü ismini aldı. Türe dair daha önce yazılan ve transkripsiyona uğrayan versiyon olsa da, eser ilk kez ilk kez bu denli kapsamlı bir biçimde günümüz Türkçesine aktarıldı.
“Biz, okuyana ve işitene, dünyanın dört bir yanını gezmeden bütün yaratılanların acayipliklerini aktarmak için bu kitabı hazırladık,” diyen yazar, göklerdeki ve yerlerdeki acayiplikler; mitolojik ögelerle, olağanüstü unsurlarla, acayip hikâyelerle süslenerek okura sunuyor.
Kitabın arka kapağı
15. yüzyılda yazılan ve günümüz Türkçesine ilk kez uyarlanan Acâyibü’l-Mahlûkât ve Garâyibü’l-Mevcûdât, yüzyıllar öncesinin en önemli bilimsel kaynaklarından biri olarak kabul ediliyordu. Evrenin nasıl kurulduğundan tutun da bir sivrisineğin işlevlerine kadar açıklayıcı bilgiler sunan bu eser coğrafya, kozmografya, tıp, astroloji, matematik gibi pek çok bilim dalından yararlanılarak oluşturulmuştur. Bunun yanında esere çeşitli mitler, halk hikâyeleri, hadisler, menkıbeler ve mesneviler de kaynaklık etmektedir. Mucizeleriyle menkul peygamberlerden dünyaya hükmeden padişahlara; cinlerden devlere, insanlardan meleklere; ejderha ve simurg gibi garip hayvanlardan şifalı bitkilere kadar o dönem için insan aklının almayacağı yüzlerce madde bu eserde toplanmıştır. Zamanın sınırlarını zorlayan bu eseri okurken, insanın anlam arayışının kökenlerine inecek, din ile mitolojinin, gerçek ile kurgunun kusursuz uyumuna şahitlik edeceksiniz.