Can Yayınları tarafından 1982 yılında Vladimir Nabokov’un Fatih Özgüven çevirisiyle yayımlanan ‘Lolita’ romanındaki “inzest” (ensest) kelimesinin kitabın çevirmeni Fatih Özgüven tarafından “Kızılbaş” olarak çevrildiği ortaya çıktı.
Sosyal medyadan söz konusu çeviriye büyük tepki geldi. Kitabın çevirmeni Fatih Özgüven hakkında suç duyurusunda bulunulması istendi.
“Geçmişte yapmış olduğum bu affedilmez bilgisizliğimden dolayı tüm Alevilerden ve demokrat tüm duyarlı Türkiye halkından tekrar tekrar özür diliyorum.”
Avukat ve edebiyatçı Erdal Doğan sosyal medya hesabından Fatih Özgüven’le çevirisi hakkında konuştuğunu duyurdu. Doğan paylaşımında, Özgüven’in “Türk halkı”ndan tekrar tekrar özür dilediği” aşağıdaki açıklamalarına yer verirken yüzleşme cesaret ister diyerek Özgüven’i cesur bulduğunu ifade etti:
“Nabokov’un ‘Lolita’ isimli eserinin ilk baskısı benim çevirimle 1982’de Can Yayınları’ndan çıktı. Hem bilgisizliğim hem cahilliğim nedeniyle sosyal medyada gündeme gelen o affedilmez, vahim hatayı yaptım. Hemen bir sonraki baskılarda bu hatayı düzelttim. 1988’de İletişim Yayınları’ndaki 2. baskı ve sonraki 22 baskının hepsinde doğal olarak düzeltilmiş biçimiyle çıktı. Geçmişteki bu hatamdan dolayı halen çok utanırım.
Yaklaşık 40 yıl önce yaptığım ve hiçbir mazereti olmayan bu vahim hatayı yazar dostlarımın uyarısı ile 2. baskıda düzeltmiştim. Can Yayınları 1982’deki o ilk baskısından sonra bir daha eseri yayımlamamıştır. Geçmişte yapmış olduğum bu affedilmez bilgisizliğimden dolayı tüm Alevilerden ve demokrat tüm duyarlı Türkiye halkından tekrar tekrar özür diliyorum. Halen de bu utancı taşırım.”
Tarihçi yazar Ayşe Hür, sosyal medya hesabından yaptığı yorumda ise ensesti kızılbaş olarak çevirmenin sadece Fatih Özgüven’e ait olmadığını aynı hataya Murat Belge ve Ender Gürol’un da düştüğünü belirterek şöyle yazdı:
“Gerekçe ne olursa olsun, Fatih Özgüven, Murat Belge ve Ender Gürol gibi sol eğilimli, entelektüel üç ismin ensesti Kızılbaşlık olarak çevirmesi aklımın alacağı bir şey değil.”
Öte yandan sosyal medyada çeviri namustur hashtagiyle paylaşım yapan pek çok okur yazar, Murat Belge, Ender Gürol, Hamdi Varoğlu gibi isimlerin ingilizce türkçe sözlüğün yazarının ensest kelimesini çevirdiği şekliyle yani kızılbaş olarak kullanmasını “Cumhuriyet’in gücünü aşan”, “antropolojik bir vaka” olarak değerlendirdi.
