Akbank’ın ana sponsorluğunda bu yıl 15’incisi düzenlenen uluslararası çağdaş sanat fuarı Contemporary Istanbul’un ön izlemesi sanatçılar, koleksiyonerler, iş insanları, gazeteciler ve çok sayıda davetlinin katılımıyla gerçekleşti. Pandeminin gölgesinde ertelenmek zorunda kalan Contemporary Istanbul 15 aylık sessizliğin ardından fiziksel olarak kapılarını sanat takipçilerine açtı. Covid-19 önlemlerinin sıkıca takip edildiği, 1-6 Haziran tarihleri arasında gerçekleşen fuarda; Anna Laudel, Art On İstanbul, Art Refinery, Artopol Art Gallery, Bozlu Art Project, C24 Gallery, CEP Gallery, De Artium, Dirimart, Faar Art Gallery, Galeri 77, Galeri Binyıl, Galeri Diani, Galeri MCRD, Galeri/Miz, Galeri Nev İstanbul, Galeri Siyah Beyaz, Gama Gallery, Öktem Aykut, Pi Artworks, Piramid Sanat, Sanatorium, Sevil Dolmacı Art Gallery, Vision Art Platform, x-ist, Zilberman Galeri olmak üzere Türkiye’den toplamda 26 çağdaş sanat galerisi yer aldı.
Contemporary Istanbul‘a bu yıl Contemporary Istanbul Vakfı (CIF), Akbank Sanat, Baksı Müzesi, Borusan Contemporary, Odun Pazarı Modern Müzesi (OMM), GlobART, Halka Sanat Projesi, EKAV Vakfı ve Otonom Art Events de katıldı.
Aypera
Türkiye’nin ilk robot oyuncusu Aypera, fuarın en çok ilgi görenleri arasındaydı. Önceki günlerde Aypera ile “Digital Human” filmini çekeceklerini duyuran yapımcı ve senarist Birol Güven, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Aypera’yı kolay anlaşılabilmesi açısından e-insan olarak tanımladı.
Koleksiyoner Feride İkiz‘in kripto sanat dünyasının tanınmış sanatçılarının yer aldığı NFT koleksiyonu “Crash” House of Brothers Lounge‘da izleyicileri karşılıyordu. Piksel Yeni Medya Programı‘ndan Hande Şekerciler ve Arda Yalkın (ha:ar) proje ve kürasyonunda, Türkiye’de kişisel bir NFT koleksiyonunun ilk kez fiziksel ortamda sergilendi. Siemens ev aletleri sponsorluğunda gerçekleşen 8. Plug-in İstanbul, Esra Özkan’ın küratörlüğünde 18 sanatçıyı ziyaretçilerle buluşturdu.
Zilberman Galeri’nin standında gazeteci, yazar, aynı zamanda galerinin direktörü Evrim Altuğ “dijitalleşmenin ve dijital sanata olan ilginin artacağını vurgularken; fuarın fiziksel olarak gerçekleştirilmesinin pandemi sonrası sanat takipçileriyle bir özlem giderme süreci olduğunu ve bu durumdan duydukları memnuniyeti” dile getirdi. Zilberman Galeri standında, İspanyol sanatçı Carlos Aires’in işi dikkat çekiciydi. Didem Erk’in “Benden Öncesi Tufan” başlıklı mekana özgü performatif yerleştirmesi, sur duvarları olarak kurgulanmış bir alanda düzenleniyordu. El yazması tekstil objelerin eşlik ettiği, zemini tuzla kaplı ve siyah kara tahta duvarlarla çevrili bu alan, dervişlere özgü ritüelleri hatırlatan bir atmosfer hazırlıyordu.
Sanatorium’un sergilediği Agnès Guillaume’un Belçika Royal Museums of Fine Arts’ta gerçekteşen 4My’s+ başlıklı solo sergisinden gösterilen MOUTHS serisi, oldukça ilgi çekici eserler arasındaydı.
“Fiziksel olarak gerçekleştiriliyor oluşu ümit verici”
Dirimart, (Fotoğraf: Nazlı Erdemirel)
Fuarın en görkemli galerilerinden Dirimart her zamanki yerinde Nuri Bilge Ceylan’ın fotoğraflarından biri ile izleyicileri karşılıyordu. Uzun koridorlar boyunca fuarı gezmeye devam ederken fuarın yönetim kurulu, galericiler, sanatçılar ve sanat profesyonelleri ile fuarı, güncel sanat sektörünün bugününü ve geleceğini konuştuk. Dirimart Galeri’nin Kurucusu Hazer Özil sektörün ekonomik kırılganlığını vurgularken, Contemporary Istanbul’un fiziksel olarak gerçekleştirilmesinin güncel sanat piyasası için umut verici olduğunu şu sözlerle anlattı:
“Kırılgan bir sektörün içinde olmanın yanısıra herkesin tedbirli davrandığı bir dönemden geçtik. Dünya genelinde gerçekleştirilen sanat fuarları bu sene fiziksel mekanlar yerine çevrimiçi platformlarda gerçekleşti. Contemporary Istanbul’un fiziksel olarak gerçekleştiriliyor oluşu hem ümit verici hem de pandemi öncesinde gerçekleştirdiğimiz şu dönemde özlemini duyduğumuz etkinlikleri yeniden gerçekleştirmeye başladığımızın habercisi. Sergi açılışlarını, fuarlara fiziksel katılım göstermeyi, dünyanın dört bir yanından sanatçılarla ve sanatseverlerle tanışmayı gerçekleştirebileceğimiz günlerin yakınlaştığına bir işaret.”
Dirimart Galeri’nin standında işlerini görebileceğimiz kanvasları kesip, parçalayıp müdahalelerde bulunarak; yeniden bir araya getirerek farklı formlarda buluşturan eserlerine aşina olduğumuz sanatçı Ebru Uygun’dan ise pandemi dönemindeki içsel dönüşümünü dinledik:
“Pandemi sürecinde daha kısıtlı alanlarda yaşam sürdürmeye başladık. Bu sürecin bir getirisi olarak daha çok içime yönelme fırsatı edindim. Kendimi ve hislerimi daha çok dinleyebildim. Bu çalışma düzenime de yansıdı, çalışmalara farklı bir perspektiften bakma fırsatım oldu. Dışarıyla etkileşimin azalması ve içe dönmeyle birlikte çalışmalarıma eskisinden daha fazla odaklanabildim. Uzun zamandır yaptıklarımı uygulayabilme fırsatım oldu. Yine bu sürecin bir sonucu olarak sanatsal pratiğimde değişim ve dönüşüme gittim.”
“Sanat hayatına geri dönüşümüzü kutlamak istiyorum”
Anna Laudel Galeri, (Fotoğraf: Merve Ertütüncü)
Fuarda uzun uzun ilerledikten sonra gözümüze Anna Laudel Galeri’nin standındaki Ardan Özmenoğlu’nun neon heykeli gözümüze çarptı. Bir sanatçı olarak fuardan beklentilerini sorduk:
“Pandemi sebebiyle ertelenen ve yapılamayan fuarlar tam bir buçuk yıl sonra tedbirli bir şekilde yeniden başladı. Bunu ilk başlatan Frieze Art Fair ve sonrasında Contemporary Istanbul sanat fuarı. Ben, Frieze kapılarını açtıktan sonra umut ile doldum, yeniden sanat dünyasının eski ihtişamına döneceğini düşünüp heyecanlandım. Aylar boyunca evde hapsolmamız, bende umutsuzluk ve geleceğe kaygıyla bakmama sebep oldu. Bu seneki fuardan beklentim yok, ben sadece sanat hayatına yeniden dönüşümüzü kutlamak istiyorum. Bugün fuarın üçüncü günü ve sizinle ilk gün kurulum esnasında, galericilerin, sanatçıların, kurum ekibinin heyecanını ve mutluluğunu paylaşmak isterim. Resimleri tekrar duvara asabilmek, eserleri paketlerinden çıkarabilmek, birbirimizi görebilmek ve bir hafta boyunca izleyiciyle paylaşabilmek unuttuğumuz veya bize unutturulan bir histi.”
“Eskisi gibi canlanıyoruz”
Anna Laudel Galeri Müdürü Alev Vayısoğlu fiziksel fuarın gerçekleşmesinden duyduğu memnuniyeti şu
sözlerle vurguladı:
“Anna Laudel olarak temsil ettiğimiz sanatçıların eserlerini her sene olduğu gibi fuarda sanatseverler ve koleksiyonerlerle buluşturmanın heyecanı içindeyiz. Geride bıraktığımız her açıdan zorlayıcı bir yıl sonrasında, Contemporary Istanbul’un bu sene gerçekleşiyor olmasının hepimiz için önemli olduğunu düşünüyorum. Fuar, sanat piyasasında bir hareketlenmeyi beraberinde getiriyor, bu da hem biz galeriler hem de sanatçılarımız için büyük bir öneme sahip. Bu hareketlenme ile sanatçıları ve eserlerini, daha geniş kitlelere tanıtmak önceliğimiz. Bir diğer yandan uzun bir süredir evlerde zaman geçirildiği için, pandemi öncesinde olduğu gibi fuar gezmenin, bir sanatçıyla, koleksiyonerle veya galeri ile birebir tanışmanın ve görüşmenin psikolojik olarak faydası olduğunu da düşünüyorum.Hepimiz bir arada olmayı özledik. Fuarlarla, sergilerle sanatı hep beraber deneyimleyebildiğimiz alanlarla adeta tekrardan, eskisi gibi, canlanıyoruz.”
İyilik İçin Sanat Derneği, Selin Bozkurt
İyilik İçin Sanat Derneği Başkanı Selin Bozkurt her zaman yüksek enerjisi ve yüzüne yayılan gülümsemesi ile dikkat çeker. Fuarın ilk gününde karşılaştıkları yoğun ilgiden memnun olduklarını özellikle belirtirken, şu sözlerle fuarı anlattı:
“Sanatseverlerin ve koleksiyonerlerin derneğimizin çalışmalarına verdikleri destekten dolayı son derece memnunuz. Dernek olarak daha evvel katıldığımız büyük sanat fuarlarında ilgi gören sanatçılarımızın daha önce hiçbir etkinlikte sergilenmemiş eserlerini ilk kez Contemporary Istanbul’da sanatseverlerle buluşturduk. Her üç projemizde yer alan genç sanatçıların eserleri pek çok önemli bireysel ve kurumsal koleksiyoner tarafından tercih ediliyor. Katıldığımız sergiler ve fuarlarda, derneğimizin faaliyetlerine ve projelerimizde üretilen çağdaş sanat eserlerine gösterilen ilgi bizlere motivasyon kaynağı oluyor.”
16. Contemporary Istanbul’a dair ipuçları
Rabia Güreli
Contemporary Istanbul Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Rabia Bakıcı Güreli’ye fuarın bugünü ve
geleceğini sorduk, dijitalleşmenin etkilerini konuştuk. Eylülde yapılacak olan 16. Contemporary Istanbul
için ipuçları aldık:
“Şu anda gerçekleşmekte olan fuarda ziyaretçilerimiz birçok farklı galeriden yeni eserler görebilirler. Bu yıl galerilerimiz genel olarak Türkiye’den. Tüm dünyayı etkisi altına alan pandemi döneminde katılımcı galeriler ve Contemporary Istanbul Danışma Üst Kurulu ile yapılan görüşmeler sonucu; yeni edisyonumuzu yapılandırdık. Yine yeni medya sanatına yer verdiğimiz Plug-in Istanbul bölümünü gerçekleştirdik. 2020 yılında Virtual Contemporary Istanbul ile geliştik, vakfımız ilk kez İstanbul’da ışık sanatı ve dijital sanat eserlerini İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin desteğiyle sundu.
Dijitalleşmenin etkisiyle daha çok online satış gördük, daha çok dijital eser ve dijitale yönelik özel üretilmiş eserler ve sergiler de önem kazandı. İzleyiciler sadece online ortamlarda eser tecrübe edebildi. Bizler internetin henüz bir kısmını tecrübe ediyoruz ve bence giderek artan hızla değişimi ve gelişimini göreceğiz. Bir yandan sanal ortamda üretilen eserlerin de değerlerinin artacağını düşünüyorum. Dijitalleşme dediğimizde şuan anladığımızın ötesinde bir kavramsal alana doğru gidiyoruz.
Bundan sonra Eylül’de yapacağımız 16. Contemporary Istanbul’u yeni bir mekânda, ilk kez Haliç Tersane’de gerçekleştireceğiz. Yeni mekânda İstanbul’un tarihsel ve kültürel ögelerini bir araya getirmek istiyoruz. Çünkü,Bizans ve Osmanlı döneminde kültürel olarak etkin rol oynamış olan Haliç Tersaneleri’nin tarihsel önemini ve kültüre olan katkısını çağdaş sanatla birlikte ifade edeceğine inanıyoruz. Diğer yandan, eylül ayında kültür ortamını canlandıracak yeni müzeler ve kültür mekanları açılacak. Dijital ve yeni medya sanatına odaklanan Plug-in Istanbul 9. yılında. Uluslararası ve Türkiye’den farklı sanatçıları bir araya getiren Plug’inde yine sanatın nasıl yaratıcı müdahalelerle güncellendiğini ve dönüştüğünü göreceğiz. Haliç’te gerçekleşecek açılış ve programlara, büyük ölçekli ışık yerleştirme eserleri de eşlik edecek.”
İLGİLİ HABERLER
Contemporary Istanbul ile aynı anda yeni bir fuar: Artcontact Istanbul