21 Ağustos 1968… Sovyetler Birliği’nin Çekoslovakya’yı işgal ettiği gün olarak tarihe geçti. 1993’te Çek Cumhuriyeti ve Slovakya olarak ayrılan ülkenin tarihindeki bu travmatik gün New York Çek Merkezi’ndeki (Czech Center New York) 20 fotoğraflık bir sergi ile anılıyor.
1968 ruhunun etkisinde Çek toplumunun özgürleştiği aynı zamanda da Sovyetler tarafından tehdit edildiği “Prag Baharı” tarihte çok bilinen bir dönem değil. Çoğumuz bu döneme sadece Milan Kundera’nın The Unbearable Lightness of Being (Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği) adlı kitabından ve Daniel Day-Lewis’in başrolünü oynadığı, kitaptan uyarlanan filmin arka fonundan aşinayız.
Günden kalan fotoğrafların tümü profesyonel fotoğrafçılar tarafından çekilmiş. Ancak Sovyet istilasının getirdiği şartlarda çoğu yayınlanmamış. Bunlar arasından en unutulmazı, o dönemde adsız olarak kullanılan, Vladimír Lammer imzalı kare. Tanklar gece sınırı geçmiş ve sabaha kadar tüm şehirlere yayılmış. Prag’daki Wenceslas Meydanı’nda sabah işe gidenlerin şaşkınlığı objektife yansıyor.
Tarihe kaydedilen diğer anlar ise istilaya direnişe dair. Protestolar, tepkiler ve otobüslerle, kamyonlarla hatta bedenleriyle tanklara barikat olarak istilayı önlemeye çalışan Çekler…
