Büyük Ekran: Bir asrın film posterleri

Staatliche Museen zu Berlin (Berlin Devlet Müzeleri), Berlin Film Festivali ve Deutsche Kinemathek (Alman Sinematek) işbirliğiyle 3 Kasım 2023-3 Mart 2024 tarihlerinde “The Big Screen. Film Posters of All Time” (Büyük Ekran. Tüm Zamanlardan Film Posterleri) düzenleyeceği sergiyi duyurdu. Sergi kapsamında, hepsi müzenin Sanat Kütüphanesi Grafik Dizayn Koleksiyonu’ndan olmak üzere toplam 300 orijinal film posteri yer alacak. Sergide yer alan posterlerin tarihi ise 1900’lerin başlarından 2020’lere kadar değişiklik gösterecek.

Sinemanın doğuşundan bu yana filmlerin tanıtımında kritik rol oynayan posterlerin sergileneceği Büyük Ekran. Tüm Zamanların Film Posterleri, 3 Kasım 2023’de Berlin’de sahne almaya hazırlanıyor. Berlin Devlet Müzeleri’ne bağlı Kunstbibliothek‘in (Sanat Kütüphanesi) koleksiyonundan, film dünyasının uluslararası konuklarının yardımıyla seçilen posterler, sinemada grafik sanatına dair bir tarihsel bellek sunuyor.

Görsel iletişimin vazgeçilmezi posterler

Conny, Charles Chaplin in The Pilgrim, 1929

Dijital çağda yaşasak da her filmin postere duyduğu ihtiyaç, görsel iletişimin en güçlü aracı olmasında yatıyor. Tek bir güçlü görselle filmin hikayesine, atmosferine ve başrollerine dair tasvir sunan iyi bir film posteri, hem bir reklam aracı hem de bir sanat işi olarak değer kazanıyor. Filmin sırlarını açığa çıkarmadan seyircisine merak kırıntıları bırakan posterler; heyecanı, anıyı, coşkuyu ve hayranlığı uyandırmaya hizmet ediyor.

Poster tarihinin izini sürmek

Lutz Rohrbach, Ben Hur, 1974

Tarihteki ilk film posterleri, sinematografın 1895’deki icadından kısa süre sonra şehirlerde belirmeye başladı. İçinde 300 eser sergileyen Büyük Ekran da 1905 yılından günümüze uzanan film poster tarihinin izini sürüyor. Sergide, sessiz filmlerin ekspresyonist taşbasmalarından 1960’lardaki Neue Filmkunst ve Atlas grafik tasarımlarına ve bugünün kağıt ve piksel arasında gidip gelen dizaynlarına kadar; Almanya, Fransa, Polonya ve ABD gibi ülkelerden posterler sahne alıyor.

5 bin eserden seçmece posterler

Regine Schulz, Star Trek, 1985

İyi bir film posterini tanımlamak kişisel tercihlere ve deneyimlere göre değişkenlik gösterirken Büyük Ekran sergisi de bunun farkına varıyor. Film endüstrisinden 26 profesyonelle birlikte koleksiyonda yer alan 5 binin üzerinde eser arasından 300 değerli posteri seçiyorlar. Berlinale’le işbirliği içinde oyuncu, yönetmen, yapımcı ve grafik dizayncı karar vericiler tercihlerini bir sesli rehber eşliğinde açıklıyor. Katkı verenler arasında Anna Berkenbusch, Aslı Özge, Maryna Er Gorbach ve Ulrike Ottinger gibi isimler bulunuyor.

Golem’den Metropolis’e

Boris Bilinsky, Metropolis, 1927

Konukların poster seçkisi Golem gibi klasiklerden The Rocky Horror Picture Show ile Vegas’ta Korku ve Nefret gibi kült filmlere uzanıyor. Seçilen işler arasında Isolde Baumgart, Helmut Brade, Dorothea Fischer-Nosbisch ve Hans Hillmann gibi birçok üst düzey grafik dizayncının imzası bulunuyor. Kronolojik sırayla sergilenen posterler arasında aynı zamanda Jaws, Star Wars ve Yüzüklerin Efendisi gibi gişe canavarı filmle de yer alıyor. Sergide ayrıca, Yeni Gerçekçilik, Yeni Hollywood ve Pedro Almodóvar işleri gibi art house ve bağımsız film posterleri de kendisine yer buluyor. Serginin yıldızı ise 2.20’ye 30 metre ebatta Metropolis posteri. Boris Bilinsky tarafından 1927’de çizilen posterin bir müze tarafından sahiplenilen tek kopya olduğu düşünülüyor. Serginin kapanışını ise Götz Valien, elle çizilmiş bol beden hayran sanatı posterleriyle gerçekleştiriyor.