Sanatatak kurucusu eleştirmen Ayşegül Sönmez, çağdaş sanatta bu yılla ilgili son derece şakacı ve matrak bir öngörü kaleme aldı. Sönmez, 2019 yılında sanat dünyasında olacaklara dair metninde geçen her şeyin, kişilerin gerçek kimseler olmasına rağmen tamamen, baştan sona “kurgu” olduğunu belirtmemizi özellikle rica etti.
“Bazen çok ciddiye aldığımız şeylerle ilgili çok ciddi dalga geçmemiz gerekir”
Beyoncé ve Jay Z, hatırlarsak 2018 yılında barışmalarını kutladıkları aşk dolu video kliplerini Louvre Müzesi’ni kapatarak Mona Lisa’nın önünde bol bol durarak çekmişlerdi. Böylelikle beyaz olmayan bir sanat tarihini talep etmişler siyah modernizmin önemli bir dönüm noktasını popüler kültürün tam da kalbinde gerçekleştirmişlerdi. Bu bir rövanştı. Beyaz kolonyalist sanat tarihinden, beyaz kolonyalist tarihten alınan bir rövanş… Siyahi modernizmin iki temsilcisi karı koca bu kez 2019’da bir film çevirmek üzere kolları sıvayacak.
Her ne kadar müzik videosu çektikleri gibi sinemada da birlikte bir işbirliği düşünseler de ortalığa haber sadece Jay Z’nin hem prodüktör hem de yönetmenliğini yapacağı bir film haberiyle yayılacak.
Jay Z’nin ünlü avangart yazar Getrude Stein’in hayatını çekecek söylentilerini ilk duyanlardan biri Madonna olacak.
Madonna’nın eski PR ajansı ortağıyla, Los Angeles’ta saat gecenin sabaha karşı dördü, Lizbon’da öğlen on ikide yaptıkları Skype görüşmesinde Madonna, Jay Z’nin Getrude Stein’ın hayatını çekeceğini öğrenecek. Ve aniden Getrude Stein rolü için kendisinin biçilmiş bir kaftan olduğuna karar verecek.
Madonna’dan bir Getrude Stein olacak. (Olmalı Lady Gaga’nın bir yıldız olarak tekrar doğduğu ve oyunculuğu beklenenin ötesinden fazla iyi kıvırdığı düşünülürse.)
Madonna’yı o öğlen, acayip bir heyecan fırtınası saracak. Uzun uzun Picasso’nun Getrude Stein portresine bakacak. Sevgilisi Alice B. Toklas’la kameraya gülümsedikleri fotoğraftaki tayyörünün ona ne kadar yakışacağını dahi düşünecek.
Amazon’a girip Stein’in Tender Buttons isimli 1914 tarihli şiir kitabından bir adet sipariş verecek. Role hazırlanmalı!
Ne var ki gece yine sabaha karşı üç suları gelen Los Angeles telefonu Madonna’yı derin bir hayal kırıklığına uğratacak. Jay Z, Beyoncé’den bir Mona Lisa yarattığı gibi Getrude Stein filmi için de Beyoncé’yi tercih edecekmiş.
Madonna’ya bu haberi de dans koçu verecek. Israrla ona bu haberi nereden duyduğunu, Beyoncé’nin Getrude Stein rolü için çok genç olduğunu belirterek defalarca soracak.
Yapacak bir şey yok.
Beyoncé is the new Getrude Stein.
Beyonce yeni Getrude Stein.
Kendini Portekiz Fadolarına veren Madonna o gece epey beyaz şarap tüketecek.
Ve nihayet depresyonunu yeni bir eylem planıyla yenmeyi başaracak.
2019 iki yeni sanat tarihinden öyküye ev sahipliği yapacak:
Madonna o gece hüzünlü fadoların eşliğinde tükettiği şarapların da etkisiyle Peggy Guggenheim’ın hayatını çekmeye karar verecek.
Madonna is the new Peggy Guggenheim.
Madonna yeni Peggy Guggenheim.
Ünlü çapkın, zeki, aristokrat koleksiyonerin hayatını Madonna’dan daha iyi kim oynayabilir?
Madonna, cilt ürünlerinden kazandığı paralarla Afrika’da iki köye birer yeni doğum ünitesi yaptıracak ve yeni klipler çekecekti.
Şimdiyse üniteleri evet yaptıracak ama bütün parayı bu filme yatıracak. Nokta!
Vanity Fair dergisi 2019’un ilk sayısında bunu duyurmakta gecikmeyecek.
Ahmet Güneştekin Japon arkeoloğu ziyaret ettiğinde ondan ne öğrenecek?
Ahmet Güneştekin yeni sergisi için yeni ilhamlar peşine düşecek. 2019’da sanatçı konu sıkıntısı yaşayacak. Bir sergisi için hem Gılgamış, hem Nuh’un hikayesi, hem Göbeklitepe, hem Zulkarneyn, hem Ezidilerin tapınak süslemelerine hepsine birden değinen Güneştekin 2019’da kime referans vereceğini bilemeyecek. Bu nedenle ününü çok duyduğu Kaman’da kazılar yapan Japon arkeolog Bay Omura’dan destek almaya karar verecek. Bay Omura acaba Güneştekin’e referans vermesi için yepyeni bir uygarlık bulabilecek mi?
Bay Omura’nın ve karısının epeydir Kaman’da Hitit’lerden hemen önce yaşadığı varsayılan ve devlet kurduğuna dair şüphelerin olduğu bir uygarlığın izini süren Bay Omura yeni sergisinin referans noktasını ona verebilir mi diyerek Güneştekin İç Anadolu’nun Kırşehir’in yolunu tutacak.
Bay Omura’yla yaptıkları konuşma Japon Arkeoloji Enstitüsü’nü, Japon bir prensinin desteğiyle tasarlanan Japon bahçesinde, kiraz ağaçlarının arasında gerçekleşecek. Bay Omura çeşitli kiraz ağaçlarını budar eski ağaçlara yenilerini ekler bahçedeki yapay gölün ısısının balıklar için uygun olmadığını dirseğiyle kontrol ederken Güneştekin’e yeni bir uygarlıktan bahsetmek şöyle dursun herhangi bir eser bulmaktan duyduğu rahatsızlığı aktaracak. Eser bulduğunda bütün dikkatlerin esere yönelmesinden duyduğu sıkıntıyı anlatacak. Arkeolojinin çok uzun insan ömrüne sığmayan bir yolculuk olduğunu aramanın kendisinin anlamının arkeoloji olduğunu kazımanın araştırmanın sonsuz bir eylem olduğuna dair izlenimlerini paylaşacak. Bu durumda Güneştekin yeni bir uygarlık bulamamış Ankara uçağında dertli dertli otururken aklına 2019 sergisinde en iyisinin uzaya hatta Mars’a dair bir eser üretmek olduğu gelecek.
Ve sergisini Mars’a adadığında, Mars’taki hayata ilişkin nice umutlar taşıyan eserini İspanya’daki solo sergisinde açtığında Mars’ta hayatın mümkün olmadığını savunan bir grup bilimadamıyla polemik yaşayacak.
Ve polemiği şu felsefi sözleriyle sonlandıracak:
“İt ürür kervan yürür.”
İspanyol gazeteleri maalesef bunu çevirmesi mümkün olmayacak. Olay gazetelere “köpek yürür sürü yürür” şeklinde bambaşka bir anlam kaymasıyla yansıyacak.
Ahmet Güneştekin bunu fark edemeyecek yürüyor olduğundan elbette.
Marina ve Ulay tekrar buluşacak bu kez bir TV programı için
Marina Abramović, cücelerin hayatı, kocalarını öldüren kadınlarla ilgili reality şov belgeselleriyle tanınan Lifetime kanalıyla muazzam bir anlaşmaya imza atacak. 5 milyon dolarlık anlaşma çağdaş sanat tarihine geçtiği gibi Marina Abramović’i bir reality şov kahramanına dönüştürmeyecek sadece… Eski sevgilisi Ulay’ı da devreye sokacak.
Hatta Ulay ile Marina tıpkı eskiden olduğu gibi bir karavanın içinde yaşayacak. Marina yemek yapacak. Süt sağacak. Bundan yıllar evvel gece boyu aynı daireyi defalarca karavanlarını sürmek şartıyla toprak zemine çizdikleri performanslarını bir kez daha yapacaklar.
Bütün bunlar Lifetime kanalı yetkililerinin Marina’ya imzaladıkları anlaşmada madde olarak yer alacak.
Anish Kapoor hangi hava yollarının yüzü olmaktan son dakikada alıkonacak?
Anish Kapoor Türk Hava Yolları reklamlarında oynayacak. THY’nin yeni yüzü Kapoor, Mehmet Öz’ün bıraktığın yerden bayrağı teslim alacak. Mehmet Öz, tam insan gözünün 10 milyon rengi algılama kapasitesini belirttiği yerden devam edecek Kapoor. İnsan gözünün onun tekeline aldığı siyahını tam olarak görme yetisinin olmadığını iddia edecek.
Bu da THY’nın reklam politikasına aykırı bulunacak. Çekimler yapılmasına Londra’daki stüdyosunda günler geceler geçirilmesine karşın Kapoor, THY yüzü olmaktan alıkonacak.
Olay İngiliz basınını uzun süre işgal ederek Türklerle ilgili nice sarkastik haberler yapılmasını sağlayacak.
Müzede selfie çektirmek çok kolaylaşacak
Müzeler selfie çekerek izleyicinin yorulmasını hafifletmek maksadıyla selfie çubuklu resim istasyonları icat edecek. Bunu ilk gerçekleştirecek müze Louvre gerçekleştirdiği resim Mona Lisa olacak.
Giriş ücretine dahil edilen parayı ödediği takdirde izleyici, resmin açıklamasının altında yer alan kutuya şifresini yazacak ve resmin yanından gelen selfie çubuğu ve kamerasına gülümseyecek. Müzeden çıkarken hem print edilmiş portresini hem de bu portrenin saklı olduğu flash belleği elde edebilecek. Uygulamaya duyulan aşırı rağbetin sonucunda Louvre’un piramit cephesi vatandaşın çektirdiği selfieleriyle kaplanacak. Bu bir müze happeningi olarak tarihe geçecek.
Galerideki yapay zeka
Galeri çalışanlarını galerideki sergiyi anlatarak yormak yerine bunu Siri’nin yapması sağlanacak. Siri yani yapay zeka da sergiyi anlatacak. Üstelik tane tane…. Sa-nat-çı hafif-çe soyutlarken dö-löz-ün-de-yi-şiy-le-kök-süz –ol-du. Sor-du. Ne-de-di-kök-süz-ol-mak-is-te-di. Galeri çalışanları anlattığı zaman sergiyi biraz anlamışken hiç anlayamayan izleyici Siri’yi çok sevecek. Siri’nin tam olarak anlatamadığı sergiyi daha da çok.
Siri’yi kullanan ilk galeri o yılın bütün Felix, Gonzales ve Torres en iyi iletişim ödüllerini toplayacak. Ödülü almaya maalesef Siri değil, galeri sahibi gidecek.