İlhan Koman’ın Akdeniz heykelinin tahrip edilmesi Koman yaşasaydı bu olaya ne tepki verirdi sorusunu sorduruyor ve çok önemli bir bilgiyi hatırlamamızı sağlıyor: İlhan Koman’ın sadece bir heykeltraş değil aynı zamanda keşiflere imza atmış bir bilim adamı olduğunu.
İlhan Koman yaşasaydı heykelinin tahrip edilmesine üzülür müydü? Gerekirse kendi tamir eder. Bir yolunu bulur Akdeniz heykelini iyileştirirdi. Orası kesin.
Çünkü o anıtlara, sabitliklere, mutlak’a inanmayan, arayış ve oluş içinde bir sanatçı hatta bir bilim adamıydı.
Şöyle dediğini hatırlayalım:
“Değiştirilemez ya da tartışılmaz gibi görünen kuramlara meydan okumaktan hoşlanırım.”
İlhan Koman’ın böyle “kabullenilmiş” dediği kuramlardan biri de polihedraların katı ya da bükülmez bir yapıya sahip olduklarıydı. Oysa 1970 yılında yaptığı deneyler sırasında sert olmayan esnek bir forma sahip 10 birleşme noktası bulunan ve 16 eşkenar üçgen şeklinde yüzü olan bir polyhedron keşfetmişti. Bu polyhedron bazlı, hafif katlanabilen inşaat malzemesi olarak da kullanılabilecek keşfinin, uzayda kurulan mühendislik eseri yapılarda yararlı olabileceğini düşünmüştü.
Abidin Dino, Kim bu İlhan Koman yazısında Koman’ın bu buluşu Amerikalı bilim adamı Cornell Üniversitesinden Profesör Robert Conelly’den çok önce bulduğunu yazar.
Dino, yazısında ‘24 tepeli bir bükülgen poliedr teorem yaratıldı’ haberini yapan Le Monde’u Koman’ın keşfini ört bas etmekle suçlayarak şöyle yazıyordu:
“Koman, poliedrlerinin bükülür açılır maketlerini bana göndermişti. O sıralarda dünya güzeli biçimlerdi. Bunlar kristallerin kesitleri kadar şiirsel olmaktan başka insanlara çeşitli faydalar sağlayabilirlerdi belki güney ve rüzgar enerjisi alanında.”
Koman’ın 7 Eylül 1971 yılında elde ettiği sonuç 15661 no ile İsveç Bulgular Kurumu’nda kaydedilerek 730 23 99 – 6 no ile tescil edilmiştir.
