Geçen yıl bu zamanlar 70. Berlin Film Festivali’nin son günleriydi, yan jüri ödülleri dağıtılmaya başlamıştı. Avrupa Film Pazarı standları çoktan toplanmıştı. Resmi ödüllerin açıklanmasını beklerken son filmlerimizi izliyorduk tıka basa dolu salonlarda. Pandemi kabusu henüz üzerimize çökmemişti… Çin’e ve İran’a uçuşlar kapatılmıştı, ama küresel karantina olasılığı aklımızdan geçmiyordu. Erken dönen arkadaşlarımıza sarılıyorduk, hiç kendimizi sakınmadan öpüşüyorduk. Meğer sinema dünyasının yaşadığı son ‘normal’ festival olacakmış! Aradan bir yıl geçti ve tamamen çevrimiçi düzenlenen 71. Berlin Film Festivali ve Avrupa Film Marketi için ekranlarımızın başındayız… Jüri üyeleri de!
5 Mart’a kadar sürecek bu ‘oturmaraton’ süresince işlerim elverdiğinde film izlemeye ve onları yazmaya gayret edeceğim. 71. Berlinale programında beni en çok heyecanlandıran dünya prömiyerlerinin başında Celine Sciamma’nın Petite Maman (Küçük Anne) adlı beşinci filmi geliyor. Alev Almış Bir Genç Kızın Portresi ile sinemasında bir doruğa tırmanan Sciamma, ikinci uzun metrajlı filmi 2011 yılında Berlin’de Teddy Ödülü kazanan Tomboy’daki gibi çocuk dünyasına dönüyor.
2003 yılında Rengeteg (Orman) adlı filmiyle Berlin’de En İyi İlk Film Ödülü’nü kazanan Bence Fliegauf, bu yıl Rengeteg – mindenhol látlak (Forest – I See You Everywhere / Orman – Her Yerde Seni Görüyorum) ile yarışmanın iddialı isimlerinden biri. Yetenekli Macar yönetmen Csak a Szel (Sadece Rüzgar) adlı filmiyle 2012 yılında Jüri Büyük Ödülü Gümüş Ayı ve İstanbul Film Festivali İnsan Hakları Yarışması’nda FACE Ödülü kazanmıştı.
Berlin’in gözdelerinden Kanadalı Denis Cote’nin yeni filmi Hygiène sociale geçen yıl başlayan avangard, deneysel ya da anti-konvansiyonel filmlerin toplandığı Encounters / Karşılaşmalar bölümünde yarışacak. İsrail’in oyuncu-yönetmen genç yeteneği Hadas Ben Aroya kuşağının duygusal ve cinsel ilişkilerini, özgürlük anlayışını ve hayata bakışını yansıtmaya Panorama’da gösterilecek Mishehu Yohav Mishehu (All Eyes Off Me) ile devam ediyor.
Türkiye’den Berlin’e seçilen tek film: Okul Tıraşı (Brother’s Keeper)
Okul Tıraşı (Brother’s Keeper)
Okul Tıraşı, Ferit Karahan‘ın imzasını taşıyor. Cennetten Kovulmak adlı ilk filmiyle 50. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde Altın Portakal kazanan Karahan’ın, yatılı okulda şiddete maruz kalan öğrencilerin öyküsünü anlattığı Okul Tıraşı, Panorama bölümünde gösterilecek.
Panorama’da Busan Film Festivali’nde FIPRESCI Ödülü için yarışırken izlediğim Yuko No Tenbin (A Balance) Japonya’dan pedofili, cinsel saldırı, intihar, medya ve mahalle baskısı üzerine ahlaki çelişkileri konu alan ilginç bir film. Bir öğretmenin intiharıyla sonuçlanan taciz suçlamasının haberini hazırlayan televizyon muhabirinin dershane işleten babasının öğrencisini hamile bıraktığını öğrenmesi üzerine içine düştüğü ikilemi bütün yönleriyle işliyor, yönetmen Yujiro Harumoto.
Berlinale Special’dan Courage, Aliaksei Paluyan’ın imzasını taşıyan bir Alman yapımı ama bu belgesel, Belarus’taki siyasi krizden direniş eylemlerini konu alarak dünyanın kayıtsız kaldığı bir ülkeden imgeleri aktarıyor. Mısır, Fransa, Norveç, Filistin ortak yapımı As I Want, Encounters’da yarışacak bir belgesel. Filistinli bir yönetmenin Tahrir Meydanı’ndaki direnişte kadınların tacize uğramasını protesto etmek için sokağa dökülenlerin arasına katılan, kamerasıyla bu eylemi görüntüleyen Filistinli Samaher Alqadi’nin kayıtlarını, bu süreçte anne oluşunu, Ramallah’a dönüşünü harmanlıyor. Yapımcılarından biri de Norveç’te yaşayan yönetmen Nefise Özkal Lorentzen.
Almanya – Fransa ortak yapımı Die Welt wird eine andere sein (Copilot) Anne Zohra Berrached imzalı bir film ama Türk karakterleriyle hemen ilgi çekiyor. Canan Kır ve Özay Fecht’in rol aldığı filmde annesinin karşı çıkmasına rağmen gizlice Saeed ile evlenen Aslı’nın hayatının allak bullak olması konu ediliyor.
Bütün bölümlerde toplumsal cinsiyet dengesinin gözetildiği 71. Berlinale kapsamında onlarca ilginç film var, kuşkusuz. Fakat en büyük sürpriz Hong Sang Soo’dan geldi: Sadece bir, rakam ile 1 film yapmış, pandemi yüzünden olsa gerek! Gelecek yaz Cannes’da en az bir, rakam ile 1 film ile yarışarak performansını düzeltmesini bekliyoruz.
Altın Ayı adayları
Nebenan (Next Door)
Albatros (Drift Away) / Xavier Beauvois
Babardeală cu bucluc sau porno balamuc (Bad Luck Banging or Loony Porn) / Radu Jude
Fabian oder Der Gang vor die Hunde (Fabian – Going to the Dogs) /Dominik Graf
Ghasideyeh gave sefid (Ballad of a White Cow) / Behtash Sanaeeha, Maryam Moghaddam
Guzen to sozo (Wheel of Fortune and Fantasy) / Ryusuke Hamaguchi
Herr Bachmann und seine Klasse (Mr Bachmann and His Class) /Maria Speth
Ich bin dein Mensch (I’m Your Man) / Maria Schrader
Inteurodeoksyeon (Introduction) / Hong Sangsoo
Memory Box / Joana Hadjithomas, Khalil Joreige
Nebenan (Next Door) / Daniel Brühl
Petite Maman / Céline Sciamma
Ras vkhedavt, rodesac cas vukurebt? (What Do We See When We Look at the Sky?) / Alexandre Koberidze
Rengeteg – mindenhol látlak (Forest – I See You Everywhere) / Bence Fliegauf
Természetes fény (Natural Light) / Dénes Nagy
Una película de policías (A Cop Movie) / Alonso Ruizpalacios