2019, gelişen teknolojinin animasyon tekniklerinde çığır açtığı bir yıl oldu. Teknolojinin görsel teknikleri ivedilikle zenginleştirmesi ve pürüzsüzleştirmesi uzaktan bakınca “ukalaca normal” fakat çağın içinde “şaşılası” duruyor. Gözlerimiz gündemde, onca emeğin son teknolojiyle harmanlandığı versiyonları merakla bekliyoruz. Ne de olsa, teknolojinin sinemaya yaptığı katkıyı hayal gücümüzü satsak ödeyemeyiz. 2019 yılı bu açıdan animasyonun sınırlarını yeniden çizdi desek abartmayız.
Devam filmlerinin çoğunluğu çektiği, çizgi dizilerin film versiyonlarıyla seyirci karşısına çıktığı ve yeniden yapımların (rework) teknolojik gelişmişlikle yapılandığı animasyonlar 2019’da ağırlıktaydı. Bunun dışında devam etmekte olan animasyon ve anime serilerinin yanında özgün animasyon filmlere de bi nebze rastladık.
Sevindirici haber; Türkiye’de 2019 yılında 56 tane animasyon film vizyona girdi ve bu şimdilik bir rekor. Dünyada animasyon sektörü almış başını giderken, bu dalganın Türkiye’yi de sardığını bilmek sevindirici. Lafı uzatmadan, 2019’da gündemimizde yer eden animasyonları derlediğimiz listemize bakalım.
13. The Addams Family
Kendi çapında bir kült olan Addams Ailesi’ni çocuklar henüz bilmez ancak yetişkinler iyi hatırlar. Hayatına 1964’te televizyon dizisi olarak başlayan Addams Ailesi, 1991’de yayınlanan filminin ardından pek çok yapımla seyirci karşısına çıktı. Bunların çoğu ülkemize uğramadı ancak takipçileri haberdardır. 1992-93 yıllarında çizgi film serisi olarak yayınlanan Addams Ailesi, 2019’da animasyon filmiyle karşımızdaydı. Beklentiyi büyük oranda karşılamadığı ve yüzeysel kaldığı konuşulan filmin çocukları fazla ürkütmemeye çalıştığı düşünülüyor. Sausage Party’de birlikte çalışan Greg Tiernan ve Conrad Vernon filmin yönetmenliğini üstlendi. İkilinin yönetmenliğinde, The Addams Family 2, 2021’de vizyonda olacak.
12. Teen Titans Go! vs Teen Titans
Cartoon Network’te popülerleşen Genç Titanlar’ın ilk filmi Teen Titans Go! To the Movies, 2018’de seyirci karşısındaydı. Özellikle Marvel ve DC hayranlarını geek referanslarla mest eden filmin ardından 2019’daki Teen Titans Go! vs Teen Titans’ın pek de beklenen etkiyi göstermedi ancak takipçilerince sevilmeye devam etti.
11. Shaun the Sheep Movie: Farmageddon
Mossy Bottom çiftliğinde sıradan bir yaşam süren Koyun Shaun, gerçekleşen uzaylı ziyaretine çiftliktekilerden farklı bir duruş sergileyecek ve zamanla oluşan kaos herkesin başına bela olacaktır. İngiliz animasyon stüdyosu Aardman Studios tarafından yapılan Kuzular Firarda: Uzay Parkı’nı Wallace and Gromit serisinden bildiğimiz Will Becher yönetmiş, Madagascar’ın yazarı Mark Burton kaleme almış. Film Türkiye’de 17 Ocak 2020’de vizyona girecek.
10. Kral Şakir Korsanlar Diyarı
Cartoon Network’te yayınlanan Türk yapımı animasyon serisi Kral Şakir’in özellikle çocuklar arasında oldukça popüler olduğunu biliyoruz. 2019’da Korsanlar Diyarı ile büyük bir başarı yakalayan filmin, 2 milyon 107 bin 417 izlenme ile Kötü Kedi Şerafettin’den sonra en çok izlenen Türk yapımı animasyon olduğunu belirtmekte fayda var.
9. The Lego Movie 2: The Second Part
İlkine nazaran daha az beğenilen Lego Filmi 2 için pek çok farklı yorum var. Kimileri ilk filmin açıklama yaptığı için bu denli detaylı olduğunu söylerken kimileri de ikincisinin aksiyonunu fazla bulmuş. İki yapımın IMDB puanları arasında büyük bir uçurum olsa da, filmin içindeki göndermeler için izlenebilir. Neticede bugünün bir de yarını var, bu serinin de üçüncü dördüncü filmi var…
8. Steven Universe: The Movie
Steven Universe, Cartoon Network’te bir kadının yarattığı ilk çizgi seri. Rebecca Sugar’ın Adventure Time’da geçirdiği zamanın ardından ortaya koyduğu Steven Universe serisi henüz sonlanmadan Türkiye’de yayından kaldırılmış ve Cartoon Network Türkiye sayfasındaki tüm videolar uçmuştur. Neden? Ülkemizde popülerleşmemiş olmasına rağmen, LGBTİ bileşenleri içeren ve bu sebeple başta LGBTİ bireyler olmak üzere dünyada pek çok kişi tarafından desteklenen ve beğenilen animasyon serisinin o naifliği bizim ülkeye fazla gelmiş anlaşılan. 2019 yapımı filmde Steven’ın karanlık geçmişi bir taş kılığında gelecek ve onu, sevdiklerini yok etmek için elinden geleni yapacaktır.
7. The Lion King
Yönetmenliğini Jon Favreau’un üstlendiği Aslan Kral hepimizin bildiği gibi bir yeniden yapım. Çoğumuzun 1994’te sinema salonunda izlediği ilk animasyon olan yapımın 2019 versiyonu herkesi hayrete düşürdü. Filmin fragmanının ilk yirmi dört saatte 224.6 milyon görüntülenmesi, onu tüm zamanların en çok izlenen ikinci fragmanı yaptı. Toplamda 531 milyon dolar hasılat elde eden film, teknolojinin ve detaylı çalışmanın başarısı olarak görülüyor.
6. How to Train Your Dragon: The Hidden World
Ejderhanı Nasıl Eğitirsin serisinin son filmi Gizli Dünya, pek çoklarınca beğenilen duygusal bir finalle veda etti. DreamWorks’ün final için oldukça çalıştığını ve filmin sinematografisinin yanında içe dokunan senaryosunun da bunda payı olduğunu söyleyebiliriz. İlk filmde birbirlerini bulup en yakın arkadaş olan Dişsiz ve Hıçkıdık, ikinci filmde türlü zorlukların üstesinden gelerek erginleşiyor ve son film olan Gizli Dünya’da, yaşam amaçlarını bulmuş – gerçekleştirmiş olarak zorlu ancak manalı bir nihayete varıyorlar. Hayvan sevgisini enfes bir şekilde işleyen serinin finalinin de bu duruşa yaraşır olduğunu söyleyelim.
5. Klaus
Noel temalı filmlerin arasından sıyrılarak, IMDB Top 250 listesine 190. sıradan giren Klaus, izleyicilerin içini ısıttı, marshmallow gibi eritti. Çılgın Hırsız (Despicable Me) ’ın yönetmeni Sergio Pablos’un yazıp yönettiği filmde, Noel bir amaç değil sonuç olarak karşımıza çıkıyor ve Santa Claus miti hikayeleşiyor. Üstelik yan hikayeden. Ana hikayede; posta teşkilatının başı olan babası, oğlu Jesper’ın şımarıklıklarını engelleyemeyince başka bir yöntem bulur. Uzak bir kasabaya yollanan Jesper, oradan kurtulmak için altı bin mektup dağıtmalıdır ki eski lüks yaşamına dönebilsin. Ancak geldiği kasabada, insanları ikiye bölen bir kan davası ve gelenekselleşmiş bir öfke her yanı kaplamıştır. Üstelik kimse de mektup yazmıyordur. Çıkış yolu arayan Jesper’ın yolu Ormancı Klaus ile kesişir…
4. Primal
Star Wars: Clone Wars, Dexter’s Laboratory ve 2017’de final yapan Samurai Jack’in ardından Hotel Transylvania serisinin üçüncü filmini çeken Amerikalı animatör, senarist ve yapımcı Genndy Tartakovsky’nin merakla beklenen son yapımı Aralık ayında karşımıza çıktı. Cartoon Network’ün yetişkin kanalı Adult Swim ile anlaşan Tartakovsky, bir dinozor ile mağara adamının hayatta kalmak adına sürdürdüğü kanlı hikayesini anlatıyor.
3. Toy Story 4
Pixar, 1995 yılında dünyanın ilk bilgisayar animasyon filmi olan Toy Story’ i yayınladı. Bu film, 90’larda çocuk olanların hafızalarında öyle bi’ yer etti ki, zaman ilerledikçe, hikayesiyle de örtüşerek nostaljik bir yapım halini aldı. Aradan geçen onca yıldan sonra, 2019’da seyirci ile buluşan Oyuncak Hikayesi 4; geri dönüşüm projesinde yapılmış kaşık – oyuncak olan Forky’nin hikayesini anlatıyor. Kendini bir oyuncak olarak görmeyen ve Bonnie’nin odasına ait hissetmeyen Forky, varoluşsal sıkıntılar içinde çözüm aramaktadır ancak gerçekleşecek olanlar onun düşündüğü gibi değildir. Bireysel bir anlatıyı toplumsal bağlamlarla eklemleyerek, varoluşu ve canlı olmayı düşünsel bir süreçten geçiren filmi farklı açılardan yorumlamak için birkaç kez izlemeniz tavsiye edilir.
2. I Lost My Body
Fransız yazar ve yönetmen Jérémy Clapin’in 2019 yapımı filmi J’ai perdu mon corps, 72. Cannes Film Festivali’nde Eleştirmenler Haftası Özel Ödülü’nün sahibi olmuştu. Ülkemizde ilk gösterimini 13-22 Eylül’de IF İstanbul’da gerçekleştiren yapım, 2019’un en özgün eserlerinden biri olarak görülüyor. Guillaume Laurant’ın Happy Hand isimli kitabından uyarlanan filmde; Naoufel adında bir adamın sağ eli olan Rosalie, vücudun geri kalanına ulaşmak için hastaneden kaçar ve şehirde hayatta kalmaya çalışırken dramatik ve masalsı bir yolculuk yapar.
1. Love, Death & Robots
2019’un en iddialı antolojilerinden biri olarak değerlendirilen ve transhümanizm, yapay zeka, makineleşme, ırkçılık, feminizm, insan olma ve görelilik konularını; fantastik, bilim kurgu, korku ve komedi unsurlarıyla aktaran seri, animasyon sinemanın teknik gelişimini görmek açısından pek şaşırtıcıydı. Süreleri 5 ila 15 dakika arasında değişen ve birbirinden farklı senaryolardan oluşan seri, Netflix’in önemli işlerinden biri olarak görülüyor. David Fincher ve Tim Miller’ın rehberliğinde dünyanın dört bir yanından farklı animasyon ekiplerince ortaya konan işler, antoloji için birbirinden farklı tekniklerin kullanıldığı görsel bir şölen halini aldı ve serinin devam edeceği haberi herkesi sevindirdi.
Mansiyon: Dororo
Japonya’da modern animenin öncüsü olarak kabul edilen Osamu Tezuka’nın 1967 tarihli mangası, 2019’da Furuhashi Kazuhiro’nun yönettiği enfes bir shounen animesi olarak karşımızda. Hikaye, babasının iblislerle yaptığı anlaşma sonucu (imparator olmak istemektedir) vücudunda kırk sekiz parça eksik doğan Hyakkimaru’nun, nehre atılmış olmasına rağmen ölmemesi ve parçalarını geri almak için savaşmasını anlatıyor.