2017’nin son haftası için oluşturduğumuz okuma önerileri bir tutam rahatsızlık hissi uyandırsa da çarpıcı ve düşünme pratiklerimizi kurcalayan kitaplardan oluşuyor.
Ten Organları Sarıp Sarmalayan Bir Kılıftır – Bjørn Rasmussen, Alakarga Yayınları
Belirsiz bir kahraman ve amansız bir öfke…
Okuyucuda bıraktığı ilk hissiyat: tekinsizlik.
Çağın insanına yerleşik ahlak ve konfor duygusunu yerle bir eden kahraman ve okuyucuyu hazırlıksız yakalayan sert, dozajı metin boyunca artan bir anlatım. Bu bileşenler sayesinde bu kitap öyle uzaktan kıyısından kaçak bakışlarla naif bir okuyucu istemiyor karşısında, yüzleşen ve olan biten ne varsa içine dalan bir okur arzuluyor…
“Biz organları sarıp sarmalayan esnek kılıfız. Biz, jöle, ipek ve sateniz, biz, tüfeklerin namlularından yayılan salvo ve Tanrı’nın bir haziran günü alnımıza koyduğu soğuk elin rüyasıyız, bir yüzük, kamış, bir ekmek, bir kalp, biz bir mesafeyiz.”
Felaket Yazısı – Maurice Blanchot, Monokl Yayınları
“Ne okumak, ne yazmak, ne konuşmak, ne var ki sadece bunlarda yatar daha şimdiden söylenmiş olandan, Bilme’den, anlaşmadan kurtuluşumuz, verilenin belki kimse tarafından alınmadığı meçhul uzama, darlık alemine girişimiz. Felaketin eliaçıklığı. Ki orada hayat, ölüm, daima aşılmıştır.”
Maurice Blanchot’nun tarifi ve temsili bir hayli zor “felaket” kavramı üzerine etimolojik bir yola çıkışla yaptığı felsefi sorgulamaları içeren kitap, parçalı metinlerden oluşuyor.
Felaket söz konusu olduğunda öznenin akıbeti üzerine sorulacak sorular olduğunu düşünüyorsanız Blanchot’yu mutlaka okumalısınız!
“Geriye, adına sustuğumuz adlandırılmamış kalır.”
Bütün Bir Ömür – Robert Seethaler, Timaş Yayınları
Yazarı Robert Seethaler K24’de yer alan röportajında “Her kitap bir meydan okumadır,” ifadesini kullanmış, bir çırpıda okunan bu kısa romanıyla ilgili. Çünkü kitap bütün bir ömrü anlatmak için yola çıkıyor, hem de “meydan okuyarak”…
Egger’ın çocukluğu zorlu ve acımasız geçmiştir. Ardından âşık olduğu karısını hamileyken çığ felaketi sonucu kaybetmiştir. Her şeyi geride bırakıp yaşadığı yeri terk edip savaşa katılır, esir düşer… aradan yıllar geçer ve günün birinde geri döner… Kitabın bu bir çırpıda anlatılabilen konusu aslında derin bir yüzleşme ve yalnızlık anlatısı
“Geçmiş her yöne kıvrılıyor gibiydi; hatıralarda olaylar birbirine giriyor, daha doğrusu yeniden şekilleniyor ve daima yeniden değerlendiriliyordu.”
Hava Nasıl Tarih Yazar – Ronald D. Gerste, Kolektif Kitap
“Antikçağdan günümüze iklim değişiklikleri ve felaket” altbaşlığını taşıyan kitap iklim değişiklikleri ve coğrafyanın insanlık tarihindeki etkisini inceliyor.
Büyük iklim döngüleri olmasaydı belki de dünyada yaşıyor olamayacaktık ya da tam tersi sebep olduğumuz iklim değişikliği yüzünden ekosistem büyük bir felakete doğru yol alıyor. Bu gidişatın birer yolcusu olaraktan tarihin diğer dönemlerine “hava”dan bakmış mıydınız?
Ronald Gerste, iklim tarihi verilerinden yola çıkarak iklim değişikliklerinin ne felaket senaryolarının bahsettiği kadar insan merkezli ne de somut gerçekliği inkâr edenlerin iddia ettiği kadar insandan bağımsız olduğunun altını çizerken, günümüzde iklim sorunlarına nasıl yaklaşmamız gerektiğine dair akılcı bir öngörü sunuyor.
Peki ya coğrafya gerçekten ne kadar kaderimiz?
Trajik Nüans – Ahmet Tulgar, Can Yayınları
“ Her sokakta sabah uyanır uyanmaz başlarına tülbentten çatkılarını çatıp balkona efkârla sigara tüttürmeye çıkan, pencerenin ardında elinde demli çayı anlamsızca gözyaşı döken, kocası köşeyi döner dönmez perdeleri kapayıp akşama kadar bir daha görünmeyen solgun yüzlü kadınlar olurdu.”
İşte o kadınlar, o erkekler, o sıradan günler, market alışverişi, bir yılbaşı yemeği yahut hepimizin umut bağlamaktan bir türlü vazgeçmediği piyango bileti… çoğunlukla hep o bildiklerimizden çekip çıkartılan husursuzluklar…
Ahmet Tulgar’ın öykülerinden oluşan Trajik Nüans’ı okurken insan varoluşunun iç gıcıklayan taraflarında ve aynı zamanda toplumsal meselelerin art alanında kayboluyorsunuz.